Enhavo





2010 Januaro:
Enkonduko pri Madagaskaro


     La granda insulo de la suda hemisfero, natura muzeo kaj trezorejo de la tuta kreitaro, kiam CER-ES-anoj vizitis ĝin septembre 2007, jam filo de tiu alloga tero estis al pastro Magnani tre konata. Esperantigita de pola misiisto patro Jan Sadowski, pastro Pierre Bruno Efaday, ekdelonge (1992) korespondis kun la tiama prezidanto de IKUE. La frata amikeco daŭris kaj intensiĝis post la hejmreveno de la misiisto.
     Laŭlonge tiun ĉi periodon maturiĝis la plej nobla verda floro en la parfumata ĝardeno de la katolika medio: MUKE (Malagaŝa Unuiĝo Katolika Esperantista). Pri ĝi ni cedas la vorton al Pastro Pier Bruno mem.




2010 Januaro:
Raporto de MUKE 2009


     MUKE estas la nomo de nacia katolika esperantistaro en Madagaskaro (Malgaŝa Unuiĝo Katolika Esperantista). Ekde longe ekzistis katolika esperantisto en nia lando, kiu eĉ verkis statuton pri estonta MUKE jam en la jaro 2006, sed nur dum nia pasintjara E-kongreso en atomandry , ke ni sukcesis fondi MUKE-n kaj elekti ĝian estraron.
En Madagaskaro nuntempe estas 4 sekcioj de MUKE: en Vatomandry, Antananarivo, Mahajanga kaj en Antsiranana. La MUKE-membroj sumas entute 56.

Por iomete financi la MUKE-agadon, pastro Magnani pagis la presadon de 500 ekzempleroj de “NY TSARA HO FANTATRA MOMBA NY TENY ESPERANTO “, kiu estas E-lernolibro en malgaŝa lingvo. Ĝi estis financita per la premio Deguchi (2007) asignita al P.Duilio Magnani kaj la verkaĵo fariĝis historie unua signo de nia lingva sendependiĝo, ĉar ĝis nun ni devis uzi E-lernolibrojn en la franca koloniisma lingvo. Duono de la stoko disvendos MUKE kaj la alian duonon UME (Unuiĝo Madagaskara Esperantista) por financi siajn E-agadojn.
Mi pensas instrui la Internacian E-lingvon ĉi tie, en Toamasina, ĉi-jare kaj fondi lokan e-klubon ankaŭ en mia dioceza urbo. Fakte mi animzorgas tie ĉi ekde la pasintjara oktobro. Pli frue mi deĵoris kiel Rektoro ĉe la porpastra propedeŭtika seminario en Mahajanga. Mi nun paroĥestras en unu el la urbaj paroĥoj, kies patrono estas Sankta Luko el Montfort.
Dum tiu ĉi jaro mi sukcesis viziti 3 klubojn (Vatomandry, Antananarivo, Mahajanga). Dum mia vizito, mi profitis paroli pri la estonteco de MUKE ĉefe pri la sidejo de MUKE proponinta de Sac. DuilioDuilio Magnani en la ĉefurbo (Antananarivo).arivo).
Nia grava problemo estas kunvenigi en la ĉefurbo la estraranojn de MUKE , ĉar ili loĝas dise en la Lando kaj malproksime unu de la alia. Efektive, la transporto postulas multe da mono. Tamen, ni iamaniere eĉ klopodas venki la malfacilaĵon per virtuala diskuto pri niaj problemoj, kvankam ne ĉiuj havas monrimedon por uzi la retejon.
La grava kaj bona novaĵo por la katolika esperantistaro en Madagaskaro estas ke CER-ES fare de sac. Duilio Magnani el Rimini donis al niaj gestudentoj stipendiojn por helpi la gejunuloj en iliaj studoj. Espereble, ankaŭ en la venonta studjaro 2009-2010, spite al la grava malsaniĝo, bedaŭrinde, trafinta lin.

Sac. Bruno Efadahy



2010 Januaro:
Diakoniĝo de Richard Fenomenana
LASTA GRAVA NOVAĴO EL MADAGASKARO


     La 10-an de januaro k. j. diakoniĝis la teologia studento Richard Fenomenana, unu el la helpitaj seminarianoj per etaj Stipendioj de CER-ES, al kiu per la jena revuo la membroj de CER-ES kaj de UECI, sendas kunajn gratulojn kaj fratajn bondezirojn valorigitajn perpreĝe. Jen lia raportita diakona ceremonio.

     Sekve, li fariĝos baldaŭ la dua E-pastro en tiu aminda kaj admirinda insulo. Certe, tiuokaze ni donacos al li, samkiel ni faris al ĉiuj afrikaj novaj Kunpastroj, la Meslibron.
     Do, dank’ al la ada kaj sindonemo de pastro Pierre Bruno, MUKE akiras pli altan nivelon inter la afrikaj BUKE, KUKE, kiuj plimulte pli da monhelpoj ricevis. Neniu komparo oni povas fari kun UTEK kaj IKUE-grupo en Benino, ĉi tiu la plej malnova nia amo en la afrika tero.




2009 Februaro:
Antaŭparolo al E-lernolibro en la Malgaŝa


     Karaj gelegantoj, saluton el Italio.
Vi havas ĉe mane valoran lingvan trezoron. Eble ankoraŭ vi ne tute konsciiĝas pri tia valora iniciato. Baldaŭ, je la fino de la lernado de tiuj ĉi malmultaj paĝoj verkitaj en via amata malagasa lingvo, vi estos certaj pri tio. Ne nur, sed vi surprize malkovros ke Esperanto, pli bone lernita per via lingvo, plivastigos senlime vian horizonton laŭ la ĉies profunda aspiro.
     La homaro ekde jarcentoj esploris la eblecon trovi validan kaj sendiskriminacian rimedon al la Babelo de la lingvoj. Unu el la multaj lingvaj projektoj por solvi la problemon de la interkompreniĝon de la homaro nun marŝas tra la mondo ekde 120 jaroj.
     Ĝia iniciatinto, D-ro L. L. Zamenhof, nomis sian lingvan projekton “D-ro Esperanto” ĉar ĝia vort-radiko signifas “esperi”. Tia lingvo, ĝuste ĉar planita, posedas la bazajn postulojn de neŭtraleco kaj internacieco. Do, ĝi esperigas la popolojn kaj ebenigas la vojon al dialogo kaj al la paco. Du reloj per kiuj Esperanto glate kuras sur lipoj de multaj enloĝantoj el ĉiuj kontinentoj, sendepende de la razo, de la kulturo kaj de la kleriĝo.
     Atestas pri tio scienculoj kaj laboristoj, institucioj kaj fakaj asocioj, verkoj originalaj kaj tradukitaj, krom la sennombraj bultenoj kaj revuoj en tia lingvo presitaj. Mi supozas kaj esperas ke vi baldaŭ, post diligenta lernado, tion ĝoje kaj entuziasme atestos. Certe, vi mem spertos kaj esploros per Esperanto la tutmondan horizonton, per ĝi vi transpasos facile ĉiujn lingvajn barojn kaj kulturojn, samrange dialogante sen ajna diskriminacio kun proksimaj kaj malproksimaj E-parolantoj.
     Ĉi-eta verko en viaj manoj estas vera juvelo. Temas pri la unua E-lernolibro en via nacia lingvo, spite al tiu koloniisma ĝis nun uzita. Tiel ĝi fariĝas mejloŝtono en la historia malgaŝa literaturo. Tio honorigas la aŭtorojn kaj la tutan samideanaron organizitan en UME, en MUKE kaj en AME.
     La surkovrila Baobab-foto volas esti konkreta bondeziro, nome de la jam granda tutmonda E-familio, por ke tiu ĉi lingvo Esperanto, jam plantita en madagaskara grundo, ade kaj rapide kresku.
     Tion sincere bondeziras ankaŭ la italaj turistoj, starantaj piede de la monumenta Baobabo de Mahajanga, kiuj gape vizitis pasintjare vian noblan kaj allogan Landon. Ili formulas la inviton viziti Italion kaj konatiĝi persone kaj Kulture per la komuna kaj neŭtrala lingvo Esperanto.

p. Duilio Magnani
Prezidanto de CER-ES
Eksa prezidanto de IKUE
Honora prezidanto de IKUE



2009 Januaro:
RAPORTO PRI MUKE 2008


     Mi deziras paroli pri MUKE, kies unua grupo situas en Vatomandry. Sed antaŭe, mi deziras paroli pri Esperanto kaj poste pri la klubo.
     Ekde la jaro 1990, mi komencis lerni tiun lingvon pere de Pastro Jan Sadowski. Post mia sacerdotiĝo (1996), mi instruis la Esperanton, kie mi animzorgis. Do mi komencis en 1997 instrui ĝin en Mahanoro. Komence, la gelernantoj estis 28 sed nur restas junulino.
     En Vatomandry, mi komencis instrui Esperanton ekde 2003, unufoje semajne. Kun tiuj ĉi gelernantoj, mi sukcesis fondi (2006) la IKUE-asocion, kiu nomiĝas M.U.K.E (Malagasa Unuiĝo Katolika Esperantista). Komence la membroj estis 24. La pli multo el ili estas gestudentoj, sed inter ili estas ankaŭ geinstruistoj.
     En tiu jaro 2006, mi ricevis novan taskon, do mi devis ŝanĝi lokon. Malgraŭ tio, la klubo ankoraŭ vivas.
     Kun la helpo de Sac. Duilio MAGNANI, Honora Prezidanto de IKUE, ni povis aranĝi nian statuton.
La klubo en Vatomandry kutimas renkontiĝi ĉiusemajne. Dum tiuj renkontiĝoj, ili parolas pri la problemoj de la klubo, sed ĉefe ili klopodas paroli E-lingve. Ili preĝas kune en esperanto kaj legas la Biblion. De tempo al tempo, ili ludas, ekskursas kaj distriĝas. La klubo elektis la 31an de Majo kiel ilian jartagon kaj faras specialan preĝon por la esperantistoj.
     Malgraŭ tiu aranĝo, estas ĉiam da problemoj. Iuj gestudentoj ŝanĝis lokon por studi, aliaj estas en la ekzamena klaso. La plej grava problemo estas la manko de vortaroj.
     Dum nia lasta Nacia Kongreso, nur 7 esperantistoj de Vatomandry ĉeestis en ĝi, ĉar la plej parto libertempis. Por fini pri la klubo de Vatomandry, ili deziras prezenti ilian sinceran dankon al Sac. Duilio Magnani kaj al Sro. Giovanni Daminelli pri la monhelpo ke ili sendis al tiu klubo.
Estas ankaŭ katolikaj esperantistoj en aliaj lokoj. Kiam mi animzorgis en Mahajanga, norde de la insulo, mi instruis esperanton al du grupoj. La unua estas miaj seminarianoj kiuj sekvis iliajn studojn tie dum jaro (2006 – 2007). La dua estas grupo de gejunuloj en kvartalo en la urbo Mahajanga.
Tiuj seminarianoj sekvas iliajn studojn nun en Antsiranana (plej norde de Madagaskaro). Dum la lasta studjaro ili ne sukcesis ankoraŭ fondi klubon, sed ili promesis al mi fondi ĝin en la proksima akademia jaro. Ili estas 12 seminarianoj el ili 4 el mia diocezoj (Toamasina, Fénérive-Est, Mahajanga kaj Antsiranana). Kelkaj el ili ĉeestis en nia nacia kongreso en Vatomandry (2008) kaj atestis sian Kredon , krom vigligi la Diservojn.
     Pri la alia grupo, mi komencis instrui Esperanton ekde la monato de Marto de tiu jaro. Tiu grupo estas tre vigla kaj unu el ili jam partoprenis en nia nacia kongreso en Vatomandry. Ĉu vi povas imagi ke, li kuraĝis eĉ partopreni en la nivela internacia ekzameno? Bedaŭrinde, li ne sukcesis, sed tio ne gravas. La membroj de tiu grupo estas 28.
     Dum nia nacia kongreso, mi renkontis aliajn katolikajn gesamideanojn. La plej parto el ili venis el Antananarivo, ili estis 8, kaj unu el Ambatondrazaka, la filino de S.ro Roger ANDRIANEKENA, la tiama Landa reprezentanto de IKUE. MUKE sukcesis rikolti fruktojn kaj arigi novajn membrojn kadre de la nacia UME-kongreso.
     La katolikaj esperantistoj havis propran tempon por aranĝi ilian asocion. Do, ni profitis fondi la nacian klubon de la katolikaj esperantistoj, kiu, espereble, fariĝos la nacia IKUE-sekcio. Ni jam elektis la estraranojn:
Prezidanto: RANDRIANARISON Julien (Antananarivo)
Sekretario: RAZANAMAZO Claire (Antananarivo)
Vic-sekretario: BAOTODY Justine (Vatomandry)
Kasistino: RANIVOARIMANANA Antoinette (Antananarivo)
Konsilantoj:- JAONARISONE (Vatomandry)
- RAMANAMANDIMBIMARO Pierrot (Antananarivo)
- RAZAFIARISOA Marie Josée Dolphina (Mahanoro)
- RAZAFINDRAVELO Wenceslas Dénis (Antsiranana)

Toamasina, la 19-an de Aŭgusto 2008
Sac. Bruno EFADAHY