Enhavo
19a Ekumena Esperanto Kongreso en
Vroclavo
|
De sabato la 18a ĝis sabato la 25a
de Julio okazis en Vroclavo (Pollando) la 19a Ekumena
Esperanto-Kongreso, kiu estis samtempe la 62a
Ikue-Kongreso kaj la 59a kongreso de Keli.
Vroclavo estas unu el la plej grandaj polaj urboj.
Antaŭ la dua mondmilito ĝi estis germana do
ĝia nomo estas: Wrocław en la pola, Breslau en la
germana, Vratislav en la Ĉeĥa kaj Bratislavia en la
Itala (laŭ la legendo ĝi estis fondita de la
ĉeĥa princo Vratislav kaj nomita laŭ lia
nomo). La kongreso okazis en Alta Porpastra Seminario. La
temo de la kongreso estis prenita el la Unua Epistolo de la
apostolo Paŭlo al la Korintanoj: “...fido, espero
kaj amo, tiuj tri” kun la aldono “espero kristana
aŭ monda senespero”.
Aliĝis 229 homoj el kiuj 15 italoj, sed fine nur 10
el ili partoprenis. Grupo de ok italoj, inter kiuj la
skribanto, ekveturis sabaton matene de la monaĥejo de
Mezzolombardo (TN), kie loĝas nia vic-prezidanto frato
Pierluigi, kaj atingis la Seminarion de Vroclavo post pli ol
12 horoj de veturado pere de aŭtobuseto disponigita por
ni de la franciskanoj.
Dimanĉe matene oni celebris Sanktan Meson en la
preĝejo de la Plej-sankta Virgulino Maria sur Sablo,
kies paroĥestro estas la IKUEano sac. Stanisław
Pawlaczek. La protestantoj havis sian apartan diservon en la
luterana preĝejo de la Dia Providenco. Posttagmeze
okazis la solena malfermo de la kongreso en la impona, baroka
“Aula Leopoldina” de la Vroclava Universitato,
kun la ĉeesto de reprezentantoj de la urbo, de la lokaj
eklezioj kaj de la Silezia Esperanto-Asocio. Inter la solenaj
paroladoj junaj violonistino kaj pianistino ludis agrablan
klasikan muzikon. Vespere, en la kongresejo, s-ino Jadwiga
Dzięgielewska fermis la tagon per kantkoncerto en
E-o.
Lundo komenciĝis je la sepa horo per la s-kta Meso,
poste la antaŭtagmezo estis dediĉita al du prelegoj
pri la kongresa temo. Unue prelegis la prezidanto de KELI,
Philippe Cousson, pri la Espero, poste la prezidanto de TOLE,
Boĵidar Leonov, pri Fido, Espero kaj Amo laŭ
ortodoksa vidpunkto. Tagmeze ni piediris al la ortodoksa
preĝejo de s-ktaj Cirilo kaj Metodio por la komuna
preĝo. La posttagmezo estis disponigita al vizito de la
urbo. La vespero komenciĝis en la grek-katolika
preĝejo, kie pastro Bogdan Drozd kantis laŭtvoce
siaj poeziaj kantoj, kaj finiĝis per nokta
ŝipveturo sur la rivero Odra.
Ankaŭ mardo komenciĝis je la sepa horo per la
s-kta Meso, poste okazis prelego de pastro Roman Forycki pri
la temo: “Espero por la mondo laŭ vidpunkto de la
papo Benedikto la Deksesa”, sekve la prelego de prof.
Endre Dudich pri: “Tero, ĉielo kaj espero –
Geologio kaj teologio”. La tagmeza preĝo okazis en
la jezuita preĝejo de La Plej Sankta Nomo de Jesuo.
Posttagmeze Prof. Endre Dudich prelegis pri “Ami kaj
agi fidante – Albert Schweitzer kaj Patrino
Tereza”, sekvis orgenkoncerto en la luterana
preĝejo de Dia Providenco. Vespere okazis recitalo de
Paweł kaj Władysław Salik kaj Antoni Walaszek
kun akompano de Wojciech Ławnikowicz.
Merkrede okazis la kutima tuttaga ekskurso. Unue ni
atingis Świdnican, kie ni vizitis la faman evangelianan
lignan “Preĝejon de Paco”, poste en la
katolika katedralo okazis la s-kta Meso. Sekvis vizito de la
kastelo Książ, kaj, laste, la vizito de la
kuracloko Szczawno Zdrój, kie, en la urba parko okazis
koncerto honore al la kongresanoj.
La ĵaŭda antaŭtagmezo estis dediĉita
al la Ĝenerala Kunveno de IKUE kaj al la Jarkunveno de
KELI. Posttagmeze, por la katolikoj, okazis s-kta Meso en la
apuda katedralo. Je la fino de la meso kardinalo Henryk
Gulbinowicz, emerita ĉefepiskopo de Vroclavo, bonvenigis
nin kaj parolis favore de nia lingvo. Evangeliana Diservo
okazis samtempe en la luterana preĝejo de s-ta
Kristoforo. Vespere la franca kantisto-muzikisto-amuzisto
JoMo entuziazme amuzigis nin per koncerto en dudeko da
lingvoj.
Vendredo komenciĝis je la sepa horo per la s-kta
Meso. En la antaŭtagmezo prelegis Siegfried Krüger
pri “Bonhoeffer kaj la Ekumeno”, tuj poste
prelegis Marija Belošević pri “Sankta
Francisko: paco kaj bono” kaj fine la prezidanto de
IKUE, Miloslav Šváček prezentis la
pasintjarajn aranĝojn. La tagmeza preĝo okazis en
la grek-katolika preĝejo de s-taj Vincento kaj Jakobo.
La posttagmezo estis libera tempo por viziti la urbon kaj sin
prepari por la adiaŭa vespero gvidata de Carlo
Sarandrea.
Sabaton matene post la sankta meso ni reveturis
hejmen.
Giovanni Daminelli
Leszek Henryk Łęłgowski, IKUE-ano polacco
e poeta, in memoria dei luoghi del congresso di Wrocław,
ci ha inviato questa sua poesia nella traduzione di
Bogusław Sobol.
(“Ostrów Tumski” è il nome del luogo
in cui sorge la cattedrale e il seminario vescovile sede del
congresso. Il nome, nell'antico polacco, significa
“Isola della Cattedrale”, infatti questa era
collocata su un isola fino al 1810 quando fu prosciugato e
riempito il ramo settentrionale del fiume Odra.)
Vroclava “Ostrów Tumski”
(loko de la19a Ekumena Esperanto Kongreso)
|
“Ostrów Tumski” in
Wrocław
(luogo del 19° Congresso Ecumenico Esperantista)
|
Kial la memoro mia
tiel ofte revenadas
al la katedrala vojo
ombrumigita pere de la verda
procesio de la arboj
meze de la pastelaj fasadoj
de domoj kaj antikvaj sanktejoj
gvidantaj al la portalo
de Tumska Katedralo?
|
Perchè la mia memoria
ritorna così spesso
alla strada del duomo
ombreggiata dalla verde
processione degli alberi
tra le facciate color pastello
di case e antichi santuari
conducenti al portale
della Tumska Cattedrale?
|
Hodiaŭ mi ankoraŭ ne scipovas
kaj mi ne deziras forgesi
la sunajn interplektitajn
de la pluva vetero
la juliajn tagojn-
neforgeseblajn rememorojn ...
La vroclavajn stratojn, stratetojn,
la sanktejojn denove revivigitajn
al la vivo, nekalkuleblajn
sur Odra pontojn
ekmeditantaj kune kun mi
super la spegulo de la rivero
fidela al la Urbo.
La retrovitajn post jaroj
Amikoj Esperantistoj.
|
Ancor oggi non so capacitarmi
e non desidero dimenticare
gli assolati giorni di luglio
intrecciati
col tempo piovoso
imperiture rimembranze...
Le strade di Wrocław, viuzze,
santuari di nuovo ridonati
alla vita, innumerevoli
sull'Odra i ponti
con me anch'essi meditanti
sopra lo specchio liquido del fiume
fedele alla Città.
I ritrovati, dopo anni,
Amici Esperantisti.
|
Ĉe la piedoj de la gotika preĝejo
de Sankta Kruco
la baroka Johano Nepomuceno
kun la kruco en la mano
de supre benis
ĉiutage
niajn esperantajn padojn
gvidantajn al la multnombraj
vroclavaj ĉefaj vojoj...
|
Presso i piedi della gotica chiesa
di Santa Croce
il barocco Giovanni Nepomuceno
con la croce nella mano
benediceva
ogni giorno
i sentieri di speranza
conducenti alle numerose
di Wrocław grandi strade.
|
Per la strofoj de la sopiro el malproksimo
mi revenas al la suprenflugantaj
katedralaj turoj
de Sankta Johano Baptisto
per la suno pentritaj
kaj la vespera ilumino
ne nur de la steloj montrita
la lastan celon de la homo - Ĉielon.
|
Con le strofe dell'anelito da lontano
io ritorno alle svettanti torri
della cattedrale
di Santo Giovanni Battista
colorate dal sole
e alla luce serale
non sol dalle stelle mostrata
al fine ultimo dell'uomo - il Cielo.
|
En la ne granda malproksimo
nia ruge-malhela Haveno:
Alta Porpastra Seminario
ĉiutage aŭskultanta
la lingvon de la amikeco kaj espero
ESPERANTO.
|
Nella non grande lontananza
il nostro Porto rosso-cupo:
L'alto Seminario Vescovile
che udiva ogni giorno
la lingua dell'amicizia e di speranza
l'ESPERANTO
|
Leszek Henryk Łęłgowski
Bydgoszcz, VII 2009
Esperantigis: Bogusław Sobol
Milanówek, VIII. 2009
|
(Versione ritmica a cura della
redazione)
|
El la homilio de la 24
a jartempa dimanĉo
(16-09-2006) pri la la evangelio laŭ Marko:
"Vi estas la Kristo... La Filo de la homo devas
multe suferi."
Vi estas kristano; vi kredas en Jesuo, vi sekvas Jesuon,
vi estas kunigita kun Jesuo. Tamen, kiu estas Jesuo por vi?
La evangelion ni devas preni serioze, laŭvorte;
ĉar Jesuo mem faris ĉion kion li diris kaj post li
multaj fideluloj el liaj sekvantoj.
Eltirinte la esencon de ĉi tiu problemo, la
Evangelio de Marko fiksiĝas pri du korolarioj.
1) La dubo de Petro: Ĉu vere necesas la kalvario?
2) La metodo: La konvertiĝo estas imito de Jesuo, estas
Jesuo, estas la graco, kiu nin savas. Kiu volos savi sian
animon, tiu ĝin perdos.
Vivis iam cenobitestro, kiu estis spirita patro de 200
monaĥoj. Iun tagon Jesuo decidis lin viziti, sin
prezentante sub la aspekto de malriĉa, maljuna asketo.
Li parolis kun la pordisto, tamen la cenobitestro
respondigis, ke li estas tre okupita. La Sinjoro, kompatema,
ne koleris, sidiĝis ĉe la pordego de la
monaĥejo kaj pacience atendis. Vesperiĝis. Jesuo
denove parolis kun la pordisto petante lin diri al la
cenobitestro: "Pro tio, ke per via bela maniero vivi, vi
serĉas gloron kaj honorojn de la homoj, vi neniam
gustumos la bonaĵojn de mia ĉiela regno". Je
ĉi tiuj vortoj, la cenobitestro komprenis, ke tiu
malriĉulo estis la Sinjoro ĉiopova, li
bedaŭris pro sia agado, pentis pro la perdo de
ŝanco tre grava kaj petis la pardonon al la Sinjoro pro
la maniero kiel li lin traktis.
...
Se ni estas kredantoj, ni devas montri ke ni renkontis la
Sinjoron, kaj ke ĉi tiu renkonto ŝanĝis nian
vivon kaj plenigis ĝin je ĝojo kaj paco.
Ni kutimas diri, ke la kristanismo ne estas facila.
Ĉi tio estas vera, sed samtempe ni memoras ke la jugo de
la Sinjoro estas ne peza, sed dolĉa, kaj ke la vojo de
la Sinjoro estas suprenira kaj pasas tra la kruco. Tamen ni
renkontas lumajn atestantojn de kristanismo; senpere apude,
ni vivas kun kristanaj sukcesaj estaĵoj kaj kun personoj
kapablaj komuniki la kristanan esperon kiu ilin animas.
Ĉiu siamaniere renkontas Jesuon kaj esprimas sian
fidon.
Sankta Johana Antida Touret alvenis al Karmelo en
Besançon. Trans la kradaĵo ŝajnis al ŝi
vidi manojn altiĝintajn petegantajn: manojn de
malriĉuloj, manojn de malsanuloj, manojn de senhelpuloj.
Ŝi aŭdis la voĉon de Jesuo dirantan: tion kion
vi faris al ĉi tiuj malgranduloj vi faris al mi. Ŝi
interparolis kun sia patro, kiu sendis ŝin ĉe la
kongregacion de Sankta Vincenzo de Paoli. Ŝia metodo
kaj ŝia regulo estis imititaj de ĉiuj kongregacioj
okupiĝintaj pri karitato.
Kial kelkaj personoj estas kapablaj konservi sur la
varmega sablo de la animo la spurojn de Jesuo ĝis tia
grado?
Kaj ni?
Mons. Giovanni Balconi
GIOVANI CONCORRETE
L'UECI dispone ancora di n° 3 premi da 258,23
€ ciascuno da assegnare a giovani di età
compresa tra i 18 e 30 anni, iscritti all'UECI che
conseguano il diploma di esperanto di terzo grado. I
premi saranno erogati quale contributo per la
partecipazione a un congresso dell'UECI o dell'IKUE.
Gli interessati si rivolgano al presidente UECI.
|
VULGATO, VULGATOJ, NOVA VULGATO
|
|
VOLGATA, VOLGATE, NUOVA VOLGATA
|
|
Kio estas la Vulgato (latine: Vulgata)?. Temas, pri
la Biblio (malnova kaj nova testamentoj), latinigita,
el la greka kaj hebrea, de Sankta Hieronimo kaj de ties
skolo komence de la 5a jarcento.
|
Che cos'è la Volgata? Si tratta della Bibbia
(vecchio e nuovo testamento), tradotta in latino, dal
greco e dall'ebraico, da San Girolamo e dalla sua
scuola all'inizio del 5° secolo.
|
Tiu Vulgato estis manskribite kopiita, por ĝin
konservi kaj transdoni, en diversajn landojn de
kristanujo, kaj reproduktita en sennombraj liturgiaj
legadlibroj. Kiu volus kompari la diversajn
mankopiaĵojn, tiu konstatus, ke la kopio, kiun mem
legas, estas malsama ol tiu uzata en la najbara
eklezio, kaj ambaŭ malkovrus, ke kelkdeko da
kilometroj plinorde aŭ plisude oni uzas trian
malsaman kopion.
|
Tale Volgata fu copiata a mano per essere
conservata a diffusa nelle diverse regioni cristiane e
riprodotta negli innumerevoli lezionari liturgici. Chi
avesse voluto confrontare i diversi manoscritti,
avrebbe constatato che la copia da lui letta era
diversa da quella usata nella chiesa vicina ed ambedue
avrebbero scoperto che qualche decina di kilometri
più a nord o più a sud si usava una terza
diversa copia.
|
El tio, evidente, la neceso revidi, revizii,
priserĉi, esplori por reakiri, se eblas, la
originalan Vulgatan tekston.
|
Da ciò la necessità di rivedere, revisionare,
ricercare, esplorare per riasalire possibilmente al
testo originale della Volgata.
|
Aŭtonome provis tion fari Erasmo el Roterdamo
(1516), kies verka rezulto, pro vasta akceptado inter
evangelia kaj anglikana konfesioj, prenis la nomon
Textus Receptus (Teksto Akceptita), sed ĝi
kontentigis tre malmultajn kompetentulojn. Reprovis,
ĉe la pariza Sorbono, Roberto Stefano (Robertus
Stephanus), kiu en 1550 eldonigis Vulgaton, disdivitan
en versegoj, kritike korektitan. Tiu, el diversaj
malsamaj kopioj, rezultigis “vulgatan”
tekston, kiu ne plaĉis al tiufaka sciencaro.
|
Ci ha provato autonomamente Erasmo da Rotterdam
(1516), il cui lavoro, per la vasta approvazione tra le
confessioni evangelica e anglicana, prese il nome di
Testus Receptus (Testo accettato), ma accontentò
pochissimi esperti. Ci ha riprovato, alla Sorbona di
Parigi, Roberto Stefano (Robertus Stephanus), che nel
1550 pubblicò una Volgata, suddivisa in versetti,
criticamnete corretta. Costui, da diverse differenti
copie ricavò un testo di “Volgata”,
che non piacque agli studiosi del settore.
|
Oni scias ke la Koncilio de Trento (1545-1563)
deklaris, ke la Vulgato de Sankta Hieronimo estas
teksto “aŭtentika”. Ĉi tie
“aŭtentika” signifas jure fidodigna
kaj referenc-punkto en liturgiaĵoj kaj seminariaj
studoj. Sed ĝi ne volis kaj ne povis indiki kia
teksto, inter la multaj, estas la vere
“aŭtentika”, kaj solicitis la papojn
krei spertulajn komisionojn por revenigi al la
originala teksto.
|
Si sa che il Concilio di Trento (1545-1563)
dichiarò che la Volgata di San Girolamo è un
testo “autentico”. Qui aŭtentico
significa giuridicamente affidabile e punto di
riferimento nella liturgia e di studio nei seminari. Ma
non volle né pote indicare quale tra i molti testi
fosse quello veramente “autentico” e
sollecitò i papi a creare una commissione di
esperti per pervenire al testo originale.
|
La taskon iniciatis papo Siksto la 5a (1580). Kiam la
internacia komisiono de li tiucele kreita prezentis la
“rekuperitan” vulgaton, sparkis plurflankaj
kritikoj kaj protestoj. La sekva papo, Klemento la 8a,
kreis novan komisionon de kiu naskiĝis la Vulgato
Siksta-Klementa (1592), kiu fariĝis disciplina
normo en la katolika eklezio.
|
Papa Sisto V si assunse questo incarico (1580). Quando
la commissione internzionale creata a questo scopo
presentò la “recuperata” Volgata,
sorsero da più parti critiche e proteste. Il papa
successivo, Clemente VIII creò una nuova
commissione dalla quale originò la Volgata
Sisto-Clementina (1572) che divenne norma disciplinare
nella chiesa cattolica.
|
Sed, dume, alsceniĝis, aparte en protestantaj
medioj, pli modernaj hermeneŭtikaj iloj,
filologiaj konceptoj kaj revenigo al la originalaj,
grekaj kaj hebreaj, tekstoj. Tiuj pristudaj metodoj
generis la certecon, ke la reviziitaj Vulgatoj entenas
multegajn neekzatkaĵojn, kopiistajn
enŝtelaĵojn kaj forlasaĵojn. Kvankam
tiuj originalaj fontoj, grekaj kaj hebreaj, entenas
diversajn malsamaĵojn kaj manipulaĵojn, tamen
ne bremsiĝis la deziro resarki kaj revizii la
diversajn “Vulgatojn”.
|
Ma, nel frattempo, comparirono sulla scena,
pricipalmente in ambiente protestante, strumenti
ermeneutici e concetti fililogici più moderni e un
ritorno ai testi riginali greci ed ebraici. Tali metodi
di ricerca certificarono che le Volgate revisionate
contenevano moltissime inesattezze, aggiunte dei
copisti ed omissioni. Benchè anche quelle fonti
originali, greche ed ebraiche, contenessero parecchie
differenze e manipolazioni, tuttavia il desiderio di
ripulire e rivedere la diverse Volgate non venne
meno.
|
La deziro fariĝis volo kaj devo pro instigo da la
dua Vatikana Koncilio, kies membroj arde solicitis, ke
la papo reprenu la vojon al la readaktado al la latina
de la tuta biblio laŭ la malkorvoj kaj sciencaj
kriterioj akumulitaj dum la lastaj du jarcentoj. Estis
kreita, iniciate de papo Paŭlo la 6a (1965)
internacia komisiono kaj alia kontrola komisiono La
rezulton, por la katolika eklezio (1979), solene
aprobis papo Johano Paŭlo la 2a kaj... estis la
“Nova Vulgato”!
|
Il desiderio divenne volontà e dovere su
esortazione del Concilio Vaticano II i cui membri
ardentemente sollecitarono il papa perchè avviasse
il riadattamento alla lingua latina di tutta la bibbia
in base alle scoperte ed ai criteri scientifici
accumulatisi negli ultimi secoli. Su iniziativa di papa
Paolo VI (1965) fu creata una commissione
internazionale ed un'altra commissione di verifica.
Papa Giovanni Paolo II approvò solennemente il
risultato (1979) per la chiesa cattolica e... fu la
“Nuova Volgata”.
|
La verkaĵo estas tia, ke ĝi malfacile ne
enfluos en la tradukojn al la diversaj nunparolataj
lingvoj ankaŭ pro tio, ke ĉiu modifo estas
akompanata, de longa kaj pruva filologia aparato.
|
L'opera è tale, che essa difficilmente non
confluirà nelle traduzioni alle diverse lingue ora
parlate anche perchè ogni modifica è
accompagnata da un lungo e documentato apparato
filologico.
|
Kiaj la korektoj plej notindaj? Oni kalkulas plurmilojn
(aŭ plurcentmiloj) da ili: versegoj forigitaj kaj
versegoj aldonitaj, frazaroj modifitaj foje aliigantaj
la sencon.
|
Di che tipo sono le correzioni più notevoli? Se ne
contano molte migliaia (o centinaia di migliaia):
versetti eliminati od aggiunti, insiemi di frasi
modificate e talvolta con variazione di
significato.
|
La nova itallingva biblio, modlita sur la Nova Vulgato,
enprenas ĉirkaŭ okcentmilojn da modifoj!
Multaj, certe, praviĝas pro lingvaj adaptiĝoj
kaj liturgiaj bezonoj, sed multaj pro la novaĵoj
de la Nova Vulgato.
|
La nuova versione italiana della bibbia, modellata
sulla Nuova Volgata, contiene circa ottocentomila
modifiche! Molte indubbiamente sono giustificate da
adattamenti linguistici alle esigenze liturgiche, ma
molte sono determinate dalle novità contenute
nella Nuova Volgata.
|
Kiamaniere estas savata la doktrino de ĉiuj
kristanaj eklezioj laŭ kiuj la biblio estas
“vorto de Dio”? Ĉu Dio lasis
koruptiĝi sia vorto?
|
In che modo viene salvaguardata la dottrina di tutte le
chiese cristiane secondo le quali la bibbia è
“parola di Dio”? Forse che Dio consente
alla sua partola di corrompersi?
|
La koncepto de “Biblio = vorto de Dio” jam
signife franĝiĝis, ĉe teologoj kaj
religiaj responsuloj, sed la aprobantoj de la Nova
Vulgata certigas ke nenio esenca suferas
ŝanĝojn!
|
Il concetto di “Bibbia = parola di Dio” si
è già significativamente sfrangiata tra i
teologi e i responsabili religiosi, ma coloro che hanno
approvato la Nuova Volgata garantiscono che nulla di
ciò che essenziale ha subito cambiamenti.
|
Armando Zecchin
|
(traduzione a cura della redazione)
|
Konkordancoj kaj komparoj kun sankta
Paŭlo
(Prelego de fr. Pierluigi Svaldi dum la 23a UECI
kongreso)
|
Mi tre ĝoje parolas kun vi ĉiuj pri planoj,
eventoj kaj sonĝoj, dumtempe ripetiĝintaj,
konsiderante kiel vidpunkto la grandan sanktan
Paŭlo’n. Lia personeco nete konturiĝas en
la horizonto de la tempo kaj ĝi kuntrenas post si
miriadojn da homoj kaj sanktuloj.
En ĉi tiu prelego mi konsideras nur du interesajn
pionirojn de nia epoko: sanktan Francisko’n el Assisi
kaj Lazaro’n Ludoviko’n Zamenhof.
Pioniroj
Ĉiufoje kiam la homaro troviĝis
enkotiĝinta en pereigaj danĝeroj de ruiniĝo
je la limo de pluvivo, diversaj altvaloraj eminentuloj
metis je ĝia dispono sian genion por finfine subteni
tiun epopean pasadon, kondukanta la homaron de la sklaveco
al la libereco, de ne-estanteco al estanteco, de la
senkuraĝigo al la viventuziasmo.
Nia sankta Paŭlo klopodis per sia mensa akreco kaj
sia korsentemo kaj obeemo de sia kredo, por trakonduki la
siatempe homaron de la judaj atendoj ĝis la nova
vigleco de la kristanismo.
Post dekdu jarcentoj Francisko el Assisi entuziasmigis
la kristanaron por ke ĝi vivu la kredon en la
konkreteco de homaro vundita de la historiaj
malfeliĉoj.
Antaŭ cent-kvindek jaroj naskiĝis Zamenhof en
Bialystok. Li kuraĝe prezentis konkretan proponon de
reciproka kompreno inter ĉiuj popoloj de la tero.
Junaj spiritoj
Antaŭ ne longe, precize kvar monatoj, forpasis
doktoro Zoilo Princis, kiu estis mia unua esperanta
instruisto. Okdekjara, li suferis je malsano, sed li havis
junan spiriton. Lia sentenco estis: «Kion vi faras,
faru ĝin kun entuziasmo», aŭ pli bone:
«Havu entuziasmon pri io, kion vi faras»! Mi
vidis ĉi tion en liajn brilajn okulojn, mi aŭdis
ĉi tion en lia voĉtono, mi observis ĉi tion
en la entuziasmo, kiun li metis en la iniciatojn favore de
esperanto.
Sankta Paŭlo, ektreme voloplena homo, dotita per
vere eminenta talento, streĉis sian tutan forton en
ion de li faritan. Al la kristanoj de Galatujo kaj Korinto
li skribis: kiel hebreo, «mi plimulte progresis en
Judismo, ol multaj miaj samaĝuloj en mia nacio,
estante multe pli fervoranima pri la tradicioj de miaj
prapatroj» (Gal. 1,14), kiel kristano, poste,
«mi fariĝis ĉio al ĉiuj, por ke mi
nepre savu kelkajn» (Kor. 9,22b).
Sankta Franciskus, ankoraŭ dekokjara, aperas kiel
junulo, kiu laŭistinkto sin ĵetas fervore en la
diversajn entreprenojn de la vivo: li estas inter la
batalantoj kontraŭ la Peruĝanoj; li amuziĝas
vendante ŝtofojn kune kun la patro; kiel
ĉefaktoro li aranĝas festenojn, li
prezentiĝas kiel la pli promesplena kavaliro pri
justaj aferoj; por ne paroli pri tio de li farita kiam li
sin ĵetis kapantaŭen en la evangelian
aventuron.
Kaj kion faris la dekokjara Zamenhof? Li kompletigis
sian unuan projekton pri internacia lingvo. Tiu ĉi
estis sonĝo, kiun li en sia koro retenis ekde la
infanaĝo: ”kiam mi estos plenkreskulo, mi
forigos la neakcepteblan miskomprenon, kiun mi konstatis
inter la fremdaj diverslingvaj etnoj”.
La dua nomo.
Sankta Paŭlo naskiĝis en Tarso kun la nomo
Saŭlo, kiel la pli fama praavo de sia tribo,
Saŭl, la reĝo kiu forigis multajn malamikojn de
Judoj. Kaj kial ni nomas lin Paŭlo? Liaj gepatroj,
konsiderante la plej vastan kulturan
ĉirkaŭtekston, donis al sia filo ankaŭ
grekan kaj roman nomon: Paŭlo. Tiu ĉi
malfermo al la greka kaj roma mondoj, okazinta ekde la
naskiĝo, faros Paŭlon la granda apostolo de la
paganoj.
Ĉu vi scias, kiu estis la vera baptonomo de
Francisko el Assisi? Dum la malproksimeco de la patro,
kaŭze de aferoj, la patrino nomis lin Johano,
bondezirante al la filo fariĝi komencanto de nova
epoko, kiel Johano, la Baptisto, la antaŭvenanto de
Kristo. Sed la patro, Pietro di Bernardone, pensante pri
gajnoj akiritaj de Francujo, trudis al li nomon
Francisko. La historio ekzaltas ĉi-originan
nomon, alskribante al ĝi tute novajn valoron kaj
signifon.
Pro enradikiĝinta moro Zamenhof havis du nomojn.
Ekde naskiĝo li nomiĝis Lazaro, sed, kiel
estis tiama kutimo en tiuj lokoj, li havis ankaŭ
kristanan nomon kun la sama komenclitero: Ludoviko.
Nuntempe ni konas lin precipe per la pseŭdonomo
«doktoro Esperanto», per kiu li subskribis
sian unuan proponon de internacia lingvo.
Homa formado
Paŭlo ricevis formalan instruon, judan kaj
grekoromanan. Instruite en Jerusalemo kiel disĉiplo de
la juda rabeno, Gamaliele (At. 22,3), li skribis:
«rilate la leĝon, Fariseo; rilate fervoron,
persekutanto de la eklezio; rilate la justecon, kiu
fariĝas per la leĝo, senkulpa. » (Fil.
3,5c-6). Tri jarojn post la konvertiĝo li revenis al
Jerusalemo por interkonsultiĝi kun Petro kaj Jakobo,
poste kun la aliaj apostoloj por ne vane kuri tute sola.
Dum sia humaneca agado li lernis ankaŭ la metion pri
tendo-fabrikanto (At. 18,3). Li ekspluatis ĉi-kapablon
por sin vivteni, dume li ekfondis novajn kristanajn
komunumojn (1Kor. 4,12; 9,6; 1Tes. 2,9).
Francisko el Assisi estas instruita per eklezia latina
lingvo, lernis kanton kaj melodiojn de la provenzaj
trobadoroj, enamiĝis al la grandaj kavaliraj
aventuroj, kiuj, pli poste, reeĥiĝis en siaj
memdifinoj: «heroldo de la granda Reĝo» kaj
«menestrelo» de la Sinjoro. Post tri jaroj de sia
konvertiĝo li iras al Romo kun la unuaj kunuloj por
submeti al la papa aprobo la intencon pri sia estonta
vivmaniero laǔ la sankta Evangelio. Francisko
konsideris, ke la manlaboro estas difavoro, kaj li petis
persiste de siaj fratoj, ke ili estu honeste laboremaj,
invitante ilin lerni almenaǔ unu laboron.
Zamenhof, «kreskinte en plurlingva medio, parolis
flue la rusan, la jidan, la polan kaj la germanan lingvojn,
majstris la francan lernitan ekde infanaĝo, flue legis
la latinan kaj la hebrean el la Biblio; li havis gramatikan
konon pri la greka kaj la angla» (C. Minnaja,
Esperanto en Italujo). En ĉi-medio li maturigas la
konvinkon pri la ebleco de lingvo komuna al ĉiuj
homoj. Zamenhof, konsciante ke li estos konsiderata
utopiisto, celas kaj obtenas apogon ĉefe de la
legantoj pri sia propono de internacia lingvo. Per la
profito de sia laboro kiel okulisto kaj precipe per la doto
de sia estonta edzino, Zamenhof antaǔenigas sian
projekton, eldonante siajn unuajn librojn.
Inversigo de kurso
Paŭlo estas mondkonata pro la radikaliĝo de
sia konvertiĝo. Skribante al la Galatoj, li raportas
la babiladojn de la kredantoj: «Kiu nin iam
persekutis, tiu nun predikas la fidon, kiun iam li
atakis» (Gal. 1,23). Konsciante pri sia misa
pasinteco, li kuraĝiĝas komenci novan vivon,
kvazaǔ li estus ravita de iu pli granda ol si mem. En
Kristo li trovis la veran unuigantan centron
ĉirkaǔ kiu turnigi sian tutan vivon.
Francisko mem konscias ke li havis misekiron, sed je la
fino de sia vivo, diktante sian spiritan testamenton, li
agnoskis, tute specife, ke tio kio okazis en li estas
ŝuldata al la libera iniciato de Dio. Li skribas:
«Kiam mi estis en la pekoj ŝajnis al mi tro
amara afero vidi la leprulojn. La Sinjoro mem kondukis min
inter ilin, kaj mi kompatis ilin. Kaj kiam mi
malproksimiĝis de ili, tio kio al mi ŝajnis amara
ŝanĝiĝis en dolĉecon de animo kaj
korpo» (FF. 110).
Skribis Zamenhof al sia amiko: «Neniu povas
senti la neceson de lingvo liberigita de nacieca sento kaj
ĉiuhoma neǔtrala, tiel kiel sentas ĝin judo
el hebrea kvartalo, devigata preĝi Dion per jam de
longe mortinta lingvo, edukita kaj instruita per lingvo de
popolo, kiu forpuŝas lin, havanta suferantajn kunulojn
disajn tutmonde kaj malebligitajn kompreniĝi
reciproke» (Letero al Michaux, 21an de Februaro
1905, vol. I, paĝo 107). Dum la batalantaj jaroj
kontraǔ despota povo de cara regado, li
konvinkiĝis ke estus eĉ sia devo prilabori
idealon pri universala religio por superi ĉian
diskriminacion.
Kunpartigita vividealo
Kiam oni legas la vivon kaj la vojaĝojn de
Paǔlo, oni malkovras lian ardon en la kunpartigo de
lia ideala vizio kun aliaj personoj, kvankam tio devigas
lin al sinoferoj kaj al ĉiaj ajn malfacilaĵoj.
Paŭlo estas laǔvorte «kaptita kaj
konkerita» de Kristo kaj konscias ke li certe
renkontos lin, kunpartigante kun la aliaj sian vividealon.
Paǔlo profunde komprenis ke eĉ la plej grandaj
idealoj, se ne kunpartigitaj, sin montras neefikaj.
Francisko el Assisi, kiu taksis sin mem «simpla
kaj senkultura», neniam disigis sian atenton de la
Evangelio, kiu tute ravis lin. Francisko, juĝante sian
etecon, klopodis kunpartigi sian vividealon kun ĉiuj,
iĝante, tiamaniere, iniciatinto de movado nomita
“Franciskano”, kiu ĉijare celebras
oficiale siajn okcentjarojn de vivo kaj aktiveco
(1209-2009).
Kiam Zamenhof eldonis sian libreton entenantan la 16
regulojn, konsciante pri la risko, tuj klopodis obteni la
kunlaboron de la legantoj, proponante al ili defion: lerni
la novan lingvon, okaze ke aliaj dek milionoj agas same.
Millegantoj sufiĉis por superi la komencan embarason,
la mokojn de la nekredantoj kaj la forĵeton kiel
okazis al mil aliaj, ĵus elŝovitaj, planoj.
Adresitaj al ĉiuj
Al la demando: «kiu estas sankta
Paǔlo?», multaj respondas: li estas apostolo, kiu
skribis plurajn leterojn al la kristanoj de li renkontitaj
aǔ ne, kun la celo atingi ilin ĉiamaniere,
malgraǔ sia fizika malĉeesto kaj preter la tempo.
Tralegante liajn leterojn ni konas lian apostolan
personecon, kiu, en la Paska mistero de Kristo mortinta kaj
resurektinta, malkovris la interpreton de la tuta historio.
Sed ni pri sankta Paǔlo konas ankaǔ tion, kion
aliaj skribis pri li, ĉefe tion kion la evangelisto
Luko skribis en la “Agoj de la Apostoloj” kaj
kion la komunumoj de li fonditaj atestis dum jarcentoj.
Francisko el Assisi, simpla kaj konkreta persono, kiu
amis la travivaĵojn de homoj kaj de ĉiuj
kreitaĵoj, postlasis tridekon da skriboj de li mem
diktitaj. El ĉi tiuj, la leteroj okupas precipan
lokon. Iuj el ili estas senditaj “Al ĉiuj
fideluloj”, “Al la klerikoj”, “Al
la regantoj de la popoloj”, aliaj al la monaĥoj
kaj al la gardantaj patroj. Estas ankoraǔ aliaj
leteroj senditaj al unuopuloj. La letero celis atingi
personojn, malgraǔ lia «malsaneco kaj korpa
malforteco». Pri sankta Francisko ni havas ankaǔ
multajn biografiajn tekstojn montrantaj lian vivon, liajn
evangeliajn idealojn, liajn dirojn kaj sugestojn, tial ke
lia vivmaniero iĝis tre interesa por ĉiaj homaj
klasoj.
Pri Zamenhof ni konas diverstipajn skribaĵojn:
gramatikojn, vortarojn, poemojn, tradukojn, prelegojn.
Tamen ni scias ke li skribis plurajn leterojn al
diverslingvaj fakuloj, kaj al la esplorantoj de vividealo,
kiu metu finon al militoj kaj al oftaj
kontraǔstaroj de etnioj, religioj, linguaĵoj,
politiko. Ravita de idealo pri frateco kaj justeco inter
ĉiuj popoloj, li esploris ĉiamaniere enigi novajn
kaj decidajn faktorojn en la mondan evoluon por
plibonigebla socia ordo. Eĉ nuntempe oni skribas
librojn kaj biografiojn pri tiu ĉi homo, kiu interesis
la tutan mondon kaj pri lia vividealo.
Kuntrenadoj
Paǔlo estas gvidanto, kiu per pasia parolado
kuntrenas ĉiujn siajn sekvantojn, aǔskultantojn
kaj kredantojn por kune krei komunumon kaj ĝin subteni
direkte al plibona estonteco. La partopreno en la evangelia
movado postulas energion, sindevigon kaj kuraĝon,
ĉefe tie kie oni vivas plurkulturan kontekston.
Necesas ĵeti sin en la dialogon - substrekas
Paǔlo – kaj klopodi kiamaniere komunuki kun tiuj
havantaj malsamajn kulturojn kaj vidpunktojn. Al la
Korintanoj li skribis: «Ĉar estante libera de
ĉiuj, mi min sklavigis sub ĉiujn, por ke mi gajnu
des pli multajn. Kaj mi faras ĉion pro la evangelio,
por ke mi ĝin partoprenu» (1Kor.
9,19.23).
Francisko nepre moviĝas kun siaj fratoj, ilin
kuntrenante direkte al la nova evangelia aventuro,
elpensante kun ili novan vivstilon, agante per ili al vasta
revigliĝo de la kredo kaj de la fidelulara komuneco.
Francisko, kvazaǔ sekvante la spurojn de Paǔlo,
volonte sendas siajn fratojn trans la limojn de kristanaro
por akcepti en sia familio eĉ malfidelulojn,
nekredantojn, kontraǔulojn, rifuzantojn: ĉiuj
estas gravaj, eĉ nepre necesaj por konstrui la regnon
de Dio. Jen rekomendo skribita de Francisko en la regulo:
«La fratoj, irantaj al la malfideluloj, faru nek
kverelojn nek disputojn, sed ili estu uloj submetitaj al
ĉia ajn homa kreitaĵo pro amo de Dio kaj ili
konfesu esti kristanoj» (FF. 43).
Zamenhof naskis samideanojn, kuntrenante ĉiujn
legantojn por ke ili fariĝu protagonistoj, eĉ
kreantoj de neetnia lingvo, kapabla loki la homojn je sama
nivelo en la internaciajn komunikadojn; lingvo utiligebla
tiel de la klerulo, kiel de la manlaboristo, homogena kaj
fleksebla al ĉia ajn neceso, tiel ke ĉiu rajtu
senti sin ĝia posidanto, ankaǔ ĉar ĝi
estas propraĵo de neniu, antaǔvide de universala
kuntrenado.
Transfiguritaj korpoj
Neeblas trovi en la Sanktaj Skriboj personon, kiu
prezentiĝas tiel intensa, rekta, karakterizita kiel
Paŭlo. Liaj leteroj kaj la Agoj de la Apostoloj
proponas al ni, sen mezaj vortoj, lian personecon, lian
karakteron, lian dirmanieron, liaj plej intimajn sentojn
kaj eĉ lian korpecon. Kaj ĉio por la evangelia
anonco. La “krucumita Kristo”, kiun Paǔlo
anoncas, estas gravurita en lia vivo mem.
La pasio kaj la decido de Francisko en la sekvado de
sia Sinjoro kaj Savanto, restas ĉiam je nivelo de la
granda Apostolo de la gentoj: Paŭlo, kiu forte
asertas: «ĉar mi portas en mia korpo la
signojn de Jesuo» (Gal. 6,17b), kaj en alia letero
li deklaras ke li estas eklevita, kun la korpo aǔ
ekster la korpo, «ĝis en la trian ĉielon;
kaj aŭdis nedireblajn vortojn, kiujn ne estas
permesate al homo paroli» (2Kor. 12, 2c.4b).
Paǔlo kaj Francisko ne intencas sin glori pri
ĉi-apartaj spertoj, kvankam povante tion fari, kiel
diras la Apostolo: estas donacoj kiujn oni devas akcepti,
dankante kaj laǔdante Dion, kiu donas ĉian bonon.
Paǔlo kaj Francisko, por obteni liberan aliron al la
ĉiela regaleco, de kiuj ili restas porĉiam
ravitaj, preferas sin glori pri siaj
“malfortecoj” sur kiuj, ili sentas ke la Patro,
kiu estas en la ĉieloj, ponas sian kompateman
okulon.
Konsumiĝinta pro troa laboro, Zamenhof, je la
eksplodo de la unua mondmilito, iel spektis la defalon de
sia paca idealo. Sed antaǔ ol morti, li skribis sur
paperfolio siajn lastajn pensojn: «Mi ekkonsciis ke
eble la morto ne estas malapero..., ke ekzistas kelkaj
leĝoj en la naturo…, ke io gvidas min al alta
celo…» (Originala verkaro, paĝo 358).
Konsidero iganta nin pripensantaj pri la kialo de nia vivo
kaj kiamaniere ni favoras ĝin.
Fundamento
Paǔlo konsciis ke li estis instrumento de la Dia
graco, kvazaǔ li estus gvidata de eterna desegno, en
kiu li scias ke li agis kun treega kohero. Skribante al la
Korintanoj, li asertas: «Ni estas
kunlaborantoj kun Dio: vi estas la kultivotaĵo de Dio,
la konstruotaĵo de Dio. Laŭ la graco de Dio al mi
donita, kiel saĝa majstromasonisto mi metis
fundamenton; kaj aliaj surkonstruas. Sed ĉiu zorgu,
kiel li surkonstruas. Ĉar neniu povas meti alian
fundamenton krom tiu, kiu estas metita, tio estas Jesuo
Kristo» (1Kor. 3,9-11). Ĉi tiu estas la sola
eblo por tute serioze konstrui: tio signifas konsenti ke ni
estis ne la unikaj, la unuaj, la fondintoj. Oni devas meti
ĉi-superegon, kiel skribas sankta Paŭlo, en lokon
eksteran por ĉiuj, for de la tempospaco: finfine en
Jesuon Kriston.
Francisko, kiel skribas liaj biografoj, al ĉiuj
donis vivregulon. Konsiderinte plurfoje kaj pripensante pri
la konstante ĉeestantaj diskutoj kaj konfliktoj en
ĉiu vivanta komunumo kaj en ĉiu homa organizo, li
ekaǔskultis la originalan projekton de Dio por poste
prezenti ĝin, kiel absolutan principon, kapabla decidi
ĉiun malakordon. En la testamento li notas:
«Post kiam la Sinjoro donis al mi fratojn, neniu
montris al mi, kion mi devintus fari, sed la Plejaltulo mem
malkovris al mi ke mi vivu laǔ la sankta evangelia
formo. Kaj mi skribigis tion simple kaj per malmultaj
vortoj, kaj sinjoro Papo konfirmis tion al mi» (FF
116). “Ni iru konsulti la Sinjoron”! estis la
konstanta respondo de Francisko al tiuj petantaj de li
vivregulon.
Dum la kongreso de Boulogne sur Mer (1905), Zamenhof
prezentis tri instruajn verkojn: la gramatikon, la
ekzercojn kaj la universalan vortaron, por ke ili estu
rekonataj kiel lingva fundamento, tiel fiksante
startopunkton al ĉiu posta evoluo. Lingva komitato
devis kontroli ĝian evoluon. Tiamaniere la lingvo kaj
la esperanta movado havis estonton, kiun ankaǔ
nuntempe ni povas ĝui.
Vivo kiel vokiĝo
Vokiĝo signifas: starigi propran vivon kiel
respondo al voko. Paŭlo neniam moviĝas
propravole, li neniam trudiĝas per sia personeco, li
ne evidentigas sian eltrovon. Paŭlo respondas al devo
pli granda ol si mem; tion ĉi li diras per tute klara
konstato: «Ĉar se mi predikas la evangelion,
mi havas nenion, pri kio fieri; ĉar neceseco
kuŝas sur mi; ĉar ve al mi, se mi ne predikus la
evangelion! Ĉar se mi tion faras propravole, mi havas
rekompencon; sed se ne propravole, kiel administranto mi
estas komisiita»(1Cor. 9,16-17). Antaŭ
ĉi aserto oni ne rajtas diskuti.
Francisko, je komenco de sia konvertiĝo, vagadis
tra urboj kaj vilaĝoj, korpreme ripetante: «La
amo ne estas amata, la amo ne estas amata». Kiel oni
ne povas senti la pasion en tiu krio, la angoron pro la
eltrovro de jam ne tolerebla situacio? Kaj li ne
trankviliĝis, ĝis kiam, iun tagon, aǔdinte
ke la disĉiploj de Kristo devas nenion posedi, sed
simple anonci la evangelion kaj la vivrenoviĝon, li
ekkriis: «Tion mi volas, tion mi petas, tion mi
tutkore tre deziras fari! De tiam li ekpredikis al
ĉiuj la penton, edukante siajn aǔskultantojn per
la simpleco de siaj vortoj kaj la grandiozeco de sia koro.
Lia vorto similis brulan fajron, ĝi eniĝis plej
interne en la korojn, plenigante ĉiujn je
admiro»(FF. 358).
Zamenhof multe agis dum vivodaǔro, sed ununura
afero resonadis en sin mem, kiel refreno senfine repetita:
nova lingvo artefarita, facila, metanta ĉiujn
samnivele por senmiskomprena kompreniĝo, per sia
simpleco kapabla forigi malakordojn, estigitajn de lingva
diverseco. Kaj Zamenhof faris tion, ĝis li malgajnis
tiom da sia tempo, da energioj kaj da mono: tio estis por
li devo, kiu ne allasis ian diskuton.
Ni povas demandi nin: ”Kio vere min entuziasmigas
dumvive?“ Kaj ĉi tie ni tuj malkovras ke
urĝe ni bezonas personojn, kiuj havas grandan idealon
dum la vivo, kaj fortan ardon en ĝia kunpartigo kun iu
ajn, kiu lasas sin ravi de pli bona estonteco.
Caro presidente UECI,
verso la fine di aprile mi è giunta la triste notizia
che il 21 gennaio 2009 è deceduto Padre Raphael MAWANDA
all'età di 54 anni.Era sacerdote della diocesi di Masaka
in Uganda. Ha studiato nella Casa generalizia dell'ordine
Cistercense a Roma. Durante le vacanze del 1998 ha trascorso
due mesi nella mia parrocchia di S.Giuseppe Treviso aiutando
il Parroco.
Su mia indicazione padre Mawanda ha appreso l'esperanto e ha
partecipato al 13° congresso UECI a l'Aquila dal 3 al 7
settembre 1999 celebrando messa con vari sacerdoti.
A lui sono state assegnate due erogazioni di un milione di
lire ciascuna per l'alfabetizzazione.
In Katolika Sento n.6 nov.dic.1998 pag.4 padre Raphael mi
scriveva:"Un'offerta come la vostra oltre essere un segno
concreto del vostro amore senza confini, darà nuova luce
e speranza almeno a quattro ragazzi per due anni".
Nel numero 5 di K.S. sett.ott.1999 il padre è visibile
in due foto.
Ricordiamolo al Signore in una prossima messa.
Serio Boschin
MILANO
Presso il Museo della Basilica di Sant'Eustorgio,
famoso per la Cappella Portinari, gli esperantisti possono
prendere gratuitamente una guida del museo in esperanto. Il
libretto è stato realizzato dal Katolika Esperanto
Centro di Milano e finanziato anche dal Circolo
Esperantista Milanese.
La Basilica di Sant'Eustorgio è la più antica
basilica di Milano (III-IV secolo) e il suo museo è
stato recentemente ristrutturato. Ne ha curato
l'allestimento l'arch. Camilla Masciardi, esperantista,
che, notando le scritte informative in italiano e inglese,
ha avuto l'idea del libretto guida in esperanto.
Si ricorda che con il mese di settembre è ripresa
in Milano la celebrazione della S.Messa in esperanto
celebrata da mons. Balconi nella chiesa di S.Tomaso
(via Broletto angolo via S.Tomaso) ogni terzo sabato
del mese alle ore 16.45.
|
BURUNDI
Il diacono Nestor Ndayongeje, uno dei cinque
esperantisti del seminario di Gitega di cui abbiamo scritto
nell'ultimo numero di K.S., è stato consacrato sacerdote
il 18 luglio scorso. A lui vadano i nostri auguri e il
sostegno della nostra preghiera.
In questa felice ricorrenza don Duilio Magnani, quale
“collega anziano”, ha inviato al giovane
sacerdote il seguente messaggio:
Karega mia Kunpastro NESTOR,
la paco kaj la amo de Kristo, per la abunda roso de la Sankta
Spirito, kiu konsekris vin SACERDOTO poreterne, plenigu vian
koron.
Vi pastriĝas ĝuste hodiaŭ, la 18-an de
Julio 2009, JARO de la SACERDOTOJ anoncita de la Papo
Benedikto la deksesa. La sacerdota sankteco devos pli kaj pli
brili antaŭ la vizaĝo de la Eterna Patro, fonto de
ĉiu sankteco, kaj ene de la Eklezio "kiel lumo sur la
lampingon, por ke ĝi lumu al ĉiuj, kiuj estas en la
domo" (Mat. 5,14). Anonci la evangelion kaj sanktigi la
fidelularon per la Sakramentoj fariĝos ankaŭ por vi
la reto antaŭanoncita de Jesuo al siaj Apostoloj "Sekvu
Min, ĉar Mi faros vin kaptistoj de homoj" (Mat.4,19)
La dolĉa blovo de la Sankta Spirito, per la obeoj al
la Dioceza Moŝta Episkopo, konduku vin samkiel novan
Jesuon en vian patrujon kaj, per la E-lingvo, la nova latino
de la Eklezio kaj de la popoloj, helpu al vi alparoli la Dian
Vorton, per modernaj elektronikaj amaskomunikiloj, al la
nuntempaj nekredantoj samkiel gvidis la Apostolon Paŭlo
prediki al la tiamaj paganoj.
Kun la protektoj de Sankta Patro Pio el Pietrelcina,
modelo de la Mescelebrantoj, al kiu mi vin aparte rekomendas,
kaj de Sankta Johano Maria Vianney, modelo de la
paroĥestroj, akompanu kaj gardu vin precipe la Senmakula
por abunda kaj fruktodona animzorgado.
Mi promesas subteni vin per miaj preĝoj kaj suferoj.
Bv. donu al mi vian primican Benon kaj mi kisas la
sanktoleitajn manojn.
Plejestime salutas,
pastro Duilio Magnani el Rimini
Bordighera ricorda Clarence Bicknell
Serio Boschin ci segnala una pagina di “PONENTE
SETTE” supplemento del quotidiano
“Avvenire” del 26 luglio in distribuzione nella
Riviera di Ponente, dove compare un articolo dal
titolo:
“Bicknell, «padre» dell'esperanto
racconta la storia”
“Ha suscitato grande interesse approfondire la sua
passione per quella lingua artificiate dai più
ignorata, ma oggi rivalutata come strumento di più
facile comunicazione tra idiomi differenti”
Nell'articolo si dà conto
dell'incontro/dibattito molto partecipato su Clarence
Bicknell (1842-1918) nel pomeriggio di venerdì 17 luglio
nei giardini dell'ex chiesa anglicana in Bordighera. Un
appuntamento culturale promosso dall'associazione
«Borann 2000», presieduta dal ragionier Retro
Raneri e dal circolo culturale vallecrosino
«Smile», presieduto dal professor Francesco
Mulè, col patrocinio del Comune di Bordighera.
Il professor Mulè, nel suo intervento, ha voluto
soffennarsi, provocando un intenso dibattito, sulla passione
dello scienziato per l'esperanto al punto taleda vedere
l'illustre personaggio naturalista fra i partecipanti al
Congresso Universale di Esperanto del 1905 e da trascrivere
le opere letterarie in esperanto in braille (dimostrò
una particolare attenzione per i non vedenti). Ha, inoltre,
voluto sottolineare che nel 1910 Bicknell fondò un
gruppo esperantista a Bordighera. Si è parlato con
interesse sulla possibilità di organizzare dei corsi di
esperanto al fine di una migliore la conoscenza di questa
lingua, oggi tanto trascurata e quasi ignorata. La signora
Carla Sfardini di Milano, esperantista (e socia UECI),
ha spiegato le più elementari nozioni della lingua in
oggetto e ha segnalato che nel capoluogo lombardo esistono
associazioni culturali che si dedicano all'organizzazione di
corsi di esperanto.
Si ricorda che Clarence Bicknell, pastore anglicano
inglese, nel 1906 fondò con la professoresa boema con
Rosa Junk il “Gruppo Milanese per l'Esperanto”
(l'attuale Circolo Esperantista Milanese). Nel convegno
egli è stato ricordato non solo come esperantista, ma
anche come naturalista, archeologo, matematico e
filantropo.
NUOVO COMITATO CENTRALE
U.E.C.I.
Presidente: Giovanni DAMINELLI, via
Lombardia 37, 20099 Sesto S.Giovanni (MI) – tel.
02.2621149 – katolika.sento@ueci.it
Vice presidente: fra Pierluigi SVALDI
(consulente per la liturgia), via Corso del Popolo, 43
38017 Mezzolombardo (TN) – tel. 0461.1740022
Segretario/cassiere: Marco POLITI, Via
Montemartini 4, 20139 Milano – tel.
02.5395237
Responsabile giovanile: Paola AMBROSETTO,
via Emo 9/C, 30173 Mestre (VE) – tel.
041.5341532
Responsabile dei congressi: Giovanni
CONTI, via F.Filzi 51, 20032 Cormano (MI)
– tel. 02.66301958 – fax 02.66302110
Responsabile culturale: Norma COVELLI
CESCOTTI, via E.Fermi 29, 38100 Trento – tel.
0461.925210
Consulente informatico: Tiziana FOSSATI,
via F.Filzi 30/A, 20035 Lissone (MI) - tel. 039
464942
Consulente editoriale: Carlo SARANDREA,
Via di Porta Fabbrica 15, 00165 Roma – tel.
06.39638129
Assistente Ecclesiastico: mons. Giovanni
BALCONI, p.zza Duomo, 16, 20122 Milano, tel.
02.878014 (ab.) - 02.8556274 (Curia);
Grafica e impaginazione di Katolika Sento: Mario
GUlLLA, via Benadir 62,13100 Vercelli, tel.
0161.259397
Nota bene: Tutte le comunicazioni alla redazione di
Katolika Sento, vanno spedite al presidente UECI.
- Per i versamenti in denaro utilizzare il c.c.p. n.
47127675 intestato a UNIONE ESPERANTISTA CATTOLICA
ITALIANA (U.E.C.I.) ricordando di mettere sempre la
causale del versamento.
Codice IBAN: IT66 R076 0101 6000 0004 7127 675
Codice BIC/SWIFT: BPPIITRRXXX
|
(el:www.gioba.it - sendis Tiziana
Fossati)
***
Akurateco 1:
La oficestro al sia sekretariino:
- Fraŭlino, ĉu Vi havas ion por fari dimanĉe
vespere?"
- Ho, ne!.... mi tute ne havas okupojn...
- Bone, do Vi certe ne malfruos lundon matene, kiam vi
alvenos al laborejo
***
Akurateco 2:
Oficestro al alia oficestro:
- Kiel eblas, ke viaj subuloj estu tiom akurataj koncerne
alvenon al laborejo?
- Facilege! 30 dungitoj, nur 20 lokoj por parki
aŭtomobilon...
(sendis Carlo Sarandrea)
***
En tribunalo
Dum divorca debato ŝi plorante plendas:
- Mia edzo traktis min kiel hundon!
- Ĉu li batis vin?
- Ne, li volis, ke mi estu fidela!
***
Telefone
- Halo, halo! Ĉu numero kvarcent kvardek kvar - kvarcent
kvardek kvar?
- Ne! Kvardek kvar - kvardek kvar - kvardek kvar.
- Pardonu! Eble mi eraris.
(sendis Ermigi Rodari)
***
Debuto
Pro malsano de la titola kantisto, juna tenoro debutas en la
rolo de Radames. Je la fino de la romanco
“Ĉieleste Aida” la publiko petas
laŭtvoĉe bison. La tenoro fiere ripetas la kanton.
Je la fino la publiko denove bisas, kaj tiel okazas ses
fojojn. Fine la tenoro, atendas, ke la publiko silentas, kaj
diras:
- Amikoj, mi dankas vin pro via entuziasmo, neniu ĝis
nun ripetis bise ses fojojn ĉi tiun romancon, sed la
opero devas pludaŭri, kaj mia voĉo komencas esti
laca!
El la fono de la teatro eliras voĉo:
- Ne! vi devas ripeti, ĝis kiam vi sukcesas kanti
ĝin ĝuste!
***
Rabeno
Malantaŭ sinagogo estas vasta golfejo, tial la rabeno
lernis golf-ludi. Li pasiiĝis por tiu ludo kaj
trejniĝis ĉiutage. Laŭ la ordonoj de la
Sinjoro, sabate ne estas permesite ludi; malgraŭ tio,
iun sabaton li eliras frumatene, kiam neniu povas vidi lin,
por ludi iomete. Sed Sankta Petro vidas lin kaj rimarkigas al
la Eternulo:
- Vidu tiun hebreon, hodiaŭ estas sabato, kaj li
golf-ludas! Vi devas puni lin.
- Bone, nun vidu!
Tiumomente la rabeno per unu bato de klabo ĵetas la
pilkon ekzakte en truon distancan 200 metrojn.
- Kion Vi faris, Vi devis puni lin!
- Fakte! mi volas vidi, al kiu li povas rakonti tion.
***
Ĉe trinkejo
Ĉiumatene sinjoro eniras trinkejon kaj trinkas, unu post
la alian, tri viskiojn. La trinkejestro diras al li:
- Se vi preferas, mi povas meti la tri viskiojn kune en unu
pli grandan glason.
- Ne, vidu: mi havas du fratojn, kiuj laboras eksterlande,
kaj kun ĉi tiuj tri glasetoj estas, kiel ni tri estus
trinkantaj kune.
Iumatene, la sinjoro mendas nur du viskiojn. La trinkejestro
zorgoplene demandas:
- Ĉu okazis io malbona al unu el viaj fratoj?
- Ne ili fartas bone. Estas mi, kiu promesis al mia edzino
ĉesi drinki.
(sendis Johano)