Enhavo



Sankta Karolo Borromeo kaj la Trenta Koncilio
(Prelego de mons. Giovanni Balconi - Càdine 24-05-2008)

   La Trenta Koncilio estis unu el la koncilioj, kiu pli multe efikis en la historio de la Eklezio pri la teologio, la ekleziologio, la spirita vivo, la porpastra doktrino.
   Karolo Borromeo estis nevo de Papo Pio la kvara. La Papo lin vokis al Romo kaj al li oferis gravajn taskojn pri la roma kurio. La onklo difinis lin “mia dekstra okulo”. La spertuloj diskutas pri lia rolo ĉe la Ĉefpontifiko. Laŭ kelkaj el ili, Karolo Borromeo estis respondeculo de la ĉefa agado de la papregado de Pio la kvina; laŭ aliaj, male, la Papo konservis sian aŭtonomecon. Ni memoru, ke Karolo estis tre juna, kiam alvenis en Romo, kaj ke li estis timida kaj hezitema; tamen la papo akceptis tion, kion Karolo al li sugestis, ĉar liaj konsiloj naskiĝis el pripensado, inteligento kaj lojaleco.
   Karolo havis meritojn en la kunvoko de la lasta parto de la Koncilio kaj en ĝia kompletigo (18a de Januaro 1562, 5a de Decembro 1563).
   Post la fino de la Koncilio, Karolo estis unu el plej fervoraj episkopoj pri ĝia aplikado. La koncilio invitis la episkopojn loĝi en ilia diocezo kaj fariĝi modelo de sankteco, de preĝo, de devoteco, de saĝeco por iliaj fideluloj.
   Karolo Borromeo estis la unua, kiu akceptis la ordonojn de la Koncilio. Antaŭ ĉio li ŝanĝis sian vivmanieron. Antaŭ la Koncilio li vivis diboĉan vivon, ŝatis la ĉason, la ŝakludon, la muzikon, la solenajn akceptojn, la potencon de sia familio; li serĉis la profanan kulturon, fondis la akademion de la “Vatikanaj Noktoj” por siaj amikoj.
   Post la Koncilio, Karolo decidis iri al Milano (ni ne forgesu, li estis ties kardinalo, sen esti pastro nek episkopo). En la sama tago, en kiu mortis, abrupte, lia patro Federiko, laŭ la sugesto de lia konfesprenanto, li petis la pastrecon kaj la episkopan konsekron.
   Li komencis sekvi asketan vivon, rifuzis ian ajn amuziĝon, ofte fastis, studis teologion, okupiĝis pri la kristanaj antikvecoj, dufoje jare faris spiritajn ekzercojn.
Pio la kvara koleriĝis pro lia aŭstereco, kiu ŝajnis al li tro ekscesa, akuzante la jezuitojn Ribera kaj Laynez, liaj spiritaj animgvidantoj, sed fine li imitis lian ekzemplon.
   Kiam mortis lia onklo, Pio la kvara, li apogis la kandidatiĝon de kardinalo Ghisleri, kiu sin nomis Pio la kvina, kuraĝega defendanto de la reformoj de la Trenta Koncilio.
   La elekto de la nova Papo, ebligis al Karolo atingi finfine Milanon, sian diocezon.
   Milano estis tre granda diocezo. Sankta Karolo multe laboris ne ŝparante al si laciĝojn. Li dormis malmulte; kaj dum la episkopaj vizitoj li dormis en la preĝejoj, sur iu flanka altaro. Li laboris ĝis malfrua horo kaj por ne endormiĝi, li havis sur la skribotablo plumban globon ligitan per ĉeno. Kiam li endormiĝis, la globo falis sur liajn piedojn.
   Li komencis sian episkopan agadon kun la instruo de la popolo, fondante lernejojn pri la kristana doktrino, kaj la kunfratarojn de la sankta Eŭkaristio.
   Li dividis la Diocezon en dudek ekleziaj distriktoj: ses en la urbo kaj ses en la ĉirkaŭurbo. Li dividis la ĉirkaŭurbajn distriktojn en eksteraj vikariejoj nomitaj paroĥaj ĉefpreĝejoj.
   La episkopaj vizitoj daŭris kutime unu semajnon. Ili estis vere ekzercoj, en kiuj la episkopo predikis al la popolo, kaj la gentoj preĝis, konfesis, konvertiĝis. Li volis, ke la pastro prezentu al li detalan raporton pri la situacio morala kaj socia de la paroĥejo.
   Ankoraŭ hodiaŭ ĉi tiuj raportoj estas pezaj, ĉar ili konigas, kiom da familioj ekzistas, kaj la meritojn kaj la malbonaĵojn de la fideluloj.
   Li volis, ke la paroĥestroj havu la libron de status animarum , ke la pastroj konu siajn paroĥanojn, ne nur pri la religia fideleco, sed ankaŭ pri la profesio, la riĉeco, la malriĉeco. Tiamaniere li konis tiujn, kiuj bezonis sociajn helpojn, la ekleziajn beneficojn, kaj la realan situacion de la diocezo.
   Dum la tagtrio antaŭ la vizito, oni celebris la kvardekhoran adoradon. La episkopa vizito komenciĝis per solena celebrado de la Eŭkaristio. Persone li distribuis la sanktan komunion al ĉiuj kaj konfermaciis la junulojn, kaj ricevis ĉiujn, kiuj bezonis interparoli kun li, precipe la malriĉulojn, al kiuj li donis sian malavaran almozon.
La Trenta Koncilio multe atentis al la establo de la porpastraj seminarioj.
   Li skribis regularon por la seminario, kiu validis dum multaj jarcentoj. Li konfidis la seminariojn al la direktoreco de la jezuitoj; tamen en la Aprilo de 1574, li liberigis ilin de tiu tasko, ĉar ili forprenis por ilia kongregacio la plej inteligentajn junulojn. Karolo konfidis la seminariojn al la Oblatoj de sankta Ambrozio, kongregacio de diocezaj pastroj, kiuj vivis en komunumo, ĉiam obeaj al la episkopo.
   Sankta Karolo forigis la klerikaron “decumano”, ĉi tio estis aro de diocezaj pastroj loĝantaj en la kamparo. Ili naskiĝis, kiam la episkopo, kune kun la alta klerikaro, rifuĝis en Ĝenovon dum la invado de la Longobardoj. La klerikaro “decumano” ricevis salajron de la episkopo, havis proprajn regulojn kaj specialajn privilegiojn. Ilia forstrekado kuntrenis pli grandan egalecon en la klerikaro.
   En 1579, li fondis la Helvetan Kolegion por la seminarianoj de la kantono Grizono, kiu apartenis al la milana diocezo.
Dum la Trenta Koncilio, oni parolis ankaŭ pri la reformo de la ekleziaj ordonoj, decidante, ke la personoj konsekritaj loĝu en la monaĥejoj aŭ en la klostroj kaj ne plu en la mondon aŭ en siaj familioj. Sankta Karolo, por realigi ĉi tiun decidon de la koncilio, devis batali kontraŭ la humiliatoj, potenca kaj riĉa kongregacio, inklina ankaŭ al komerco. Ili ne volis retiriĝi en konventojn. Unu tagon, dum Sankta Karolo preĝis en sia kapelo, unu el ili pafis kontraŭ li kuglon de arkebuzo. Feliĉe, la plumba kuglo falis al liaj piedoj; la sanktulo estis senvunda kaj eltiriĝis nur kun malgranda teruro. La aliaj kongregacioj obeis al Sankta Karolo.
   Ni memoru, ke la Trenta Koncilio influis tre multe sur la spirita vivo de la kristana popolo. Pluraj estis la sanktuloj de tiu periodo, kiu restadis unu el la plej lumaj de la historio de la kristanismo.
   Sankta Karolo defendis la Ambrozian Riton. Iu el la roma kurio volis ĝin abolicii; li, kontraŭe akordiĝis malkaŝe por ĝia pluekzisto. Tamen li ne sukcesis enigi ĝin en Monzan. Li reformis la ambrozian liturgion laŭ ĝia antikva spirito. En 1582 li reformis ankaŭ la brevieron.
   Ni ne forgesu, ke Papo Pio la kvina reformis la roman liturgion, pri kiu oni parolis antaŭ ne longe, koncerne la celebrado de la meso laŭ la latina rito.
   Fama estas ĉio tio, kion Sankta Karolo faris dum la pesto de 1576. La bubona pesto eksplodis, dum Sankta Karolo estis en episkopa vizito. Rapide li revenis en la urbon, dum la hispana reganto kaj la granda kanceliero forfuĝis eksterlanden timoplenaj. Sankta Karolo elspezis ĉiujn siajn riĉaĵojn por helpi la popolon konfidante sian heredaĵon al la hospitalo “maggiore”. Li vizitis la pestulojn, kuraĝigante ilin per parolo, helpo, konsolo; li portis en procesion la faman krucon de Sankta Karolo; li skribis dispozicion pri la asistado de la pestuloj, republikigita en 1630, kiam denove eksplodis la nigra pesto. Kiel ex voto, li konstruigis la templon de Sankta Sebastiano, ankoraŭ hodiaŭ konsiderata civitana templo.
   La 16 de Oktobro de la mema jaro, 1577, li konsekris la katedralon, la Domon, la trian dimanĉon de Oktobro.
   Alia punkto kvalifikanta la agadon de Sankta Karolo, koncernas la apostola agado de la laikaro. La Trenta Koncilio zorgis okupiĝi ĉefe pri la pravigo kaj la sakramentoj, pri la juraj demandoj koncerne la Eklezio, tamen Sankta Karolo komprenis la neceson havi laikaron pretigitan kaj pretan por la misio de la evangelizado. Ni parolas per nepropra maniero, ĉar, tiutempe, estis kristanaj la socio, la sociaj institucioj, la familio kaj la klerikaro estis abunda; sed estis la disrompo kaŭzita de la protestantismo kaj la negativa influo de kelkaj fluoj de la renasenca humanismo.
   Sankta Karolo, por la popolo elpensis plurajn iniciatojn favore de la eduko religia, morala, spirita, kultura, karitata.
   Li estigis asociojn pri la kristana doktrino aŭ por la asistado de la vidvinoj, por la helpo al familiaj patroj kaj patrinoj, por la instruado de junuloj kaj maljunuloj, por la eŭkaristia kulto; li establis la Societon de la Kruco por la imitado de la Pasiono, li fondis la kunfrataron de la “disciplinati” por kuraĝigi la mortkondamnitojn.
   Ni povas diri, ke Sankta Karolo neglektis neniun sektoron de la socio; ekzemple: la Hospitalo por la almozuloj kaj la hontindaj de la ŝtelo, la domo por la helpo de la edzinoj mistraktitaj aŭ kun la edzo ne ĉeestanta, la domoj por la virinoj de la friponaro aŭ en morala danĝero, la popolaj kuirejoj, ĉefe dum la jaroj de malabundo; li favoris la lombardejojn. De la kultura vidpunkto li konstruigis, en Pavia, universitatan kolegion por la malriĉaj studentoj, la universitaton de Brera estrata de la jezuitoj, unu kolegion por la nobeloj ĉe la universitato de Brera, unu kolegion por la nobelaj junulinoj, li akceptis la konstruadon de pluraj kolegioj de religiaj kongregacioj.
   Memoru ni, ke la kunfrataroj estis speco de lernejoj en kiuj la kunfratuloj lernis legi kaj kompreni ankaŭ la latinan lingvon.
   Kiamaniere vi eksplikas la tre grandan agadon de Sankta Karolo? La fido estas fonto senlima de iniciatoj. Kiam iu Dion amas, li ankaŭ amas sian proksimulon laŭ la Dia koro. Sankta Karolo estis sentima kaj senlaca, ĉar li rigardis la mondon kaj la Eklezion per diaj okuloj.
   Li laŭ Jesuo Kristo, volis nur bonfarojn kaj, ke la bono disvastiĝu en la tuta mondo. Sankta Karolo estis kiel suno sen subiro, ĉiam brilanta, kies radioj ankoraŭ hodiaŭ lumigas la eklezian promenadon. Laŭ li, la koncilio neniam finiĝas, sed fluas senĉese en la Eklezio kaj nin pelas ĝin koni, kompreni, plenumi.
Ankaŭ ni celebris koncilion, la duan Vatikanan. Ĉu ni legis ĝiajn dokumentojn? Ĉu ni rikoltis la blovon de la Sankta Spirito, kiu pere de ĝi al ni parolis? Kiamaniere ni povas plenumi tion, kion ni scias?


La Trenta Koncilio en Historia perspektivo
de mons. Iginio Rogger

(Resumo de la dua parto)

LA HISTORIO ANTAŬANTA LA KONCILIO

   La startpunto de la komenca debato, estis la konciliaj deklaroj de Kostanca, kie oni sukcesis reakiri la unuecon de la Eklezio, kondiĉe ke unue, la plej alta aŭtoritato estu la Koncilio kaj ne la papo, due, estu kunvokata novan koncilion ĉiun jardekon. Ne estas mirindaj kelkaj trojgoj, ĉar tiutempe, ankaŭ ĉe la katolikoj, ne estis klare difinita la nocio de Eklezio. La dua problemo estis la “Fido”. Ĉu nur la fido savas la homon? kaj de kie ĉerpi la fidon? Ĉu de la Sankta Skribo, kiu ne estas atingebla de la popolo? Estiĝis akra kontestado pri la indulgencoj al vivantoj kaj al mortintoj kaj pri la pardono de la pekoj. Tio kulminis kun la dieto de Worms (1520), kie ankaŭ la imperiestro Karolo la 5.a postulis la starigo de koncilio. Nu, kial la koncilio ne estis kunvokata tuj poste? La internacia politiko en Eŭropo estis tre komplika; estis kontrastoj inter la imperiestro kaj la franca reĝo, kaj ankaŭ ene de la Germana Imperio, kies multaj ŝtatoj kaj ŝtatetoj estis en malakordo pri la diversaj tezoj kaj manieroj por konduki la aferon. Ekzemple ĉiuj samopiniis pri la fakto ke la koncilio devas esti libera, sed la signifon de libereco, ne estis la sama inter katolikoj kaj protestantoj. En la dua dieto de Nurembergo (1524), kie la imperiestro mem sin devontigis klopodi por la starigo de koncilio, elvenis por la unua fojo la nomon Trento, ĉar tiu urbo estis ĉe la limo inter la italaj kaj germanaj landoj. Sed nenia decido alvenis, ankaŭ ĉar komenciĝis la “kampara milito”, t.e. revolucio de la kamparanoj kontraŭ la nobeloj, kiu implikis ankaŭ la ekleziajn instituciojn. De tio naskiĝis kontrastoj, sed ankaŭ klopodoj, fare de la imperiestro, por atingi la religia reunuigo. La alia problemo estis la malemo de papo Klemento la 7a, kiu eĉ ne volis aŭdi la vorton Koncilio. Oni devis atendi la novan Papon, Paŭlo la 3a, kiu en 1537 kunvokis koncilion en Mantova, poste translokitan en Vicenza, en 1538, pro politikaj kialoj, sed la afero ne sukcesis. Estis dum la dieto de Ratisbona (1541), ke estis proponita Trento, kiel sidejo de nova koncilio. La Sankta Sidejo, ne estis favora al tiu elekto, sed la papa legato, kardinalo Morone, persvadis ĝin, ke tiu sidejo puvus esti taŭga. Finfine, en 1542, oni komencis pretigi la aferon. La episkopo de Cava dei Tirreni sendita al Trento por pristudi la situacion, kaj de li ni havas precizan prikribon de la urbo kaj de ties loĝantaro. Sed eksplodis milito inter la imperiestro Karolo la 5a kaj la franca reĝo, kaj ĉio estis suspendigita ĝis 1544, kiam la venkinto, Karolo la 5a, devigis la venkitajn francojn partopreni en la Koncilio. Finfine la 13an de Decembro 1545 oni povis malfermi la Koncilion. Ĝiaj unuaj sesioj estis dediĉitaj al la redaktado de la programo, kies esenca punkto estis: “dogmo aŭ reformo?”.
(daŭrigota)


Il Concilio di Trento in prospettiva storica
di mons. Iginio Rogger

(Seconda parte)

LA STORIA ANTECEDENTE IL CONCILIO

   Per quel che riguarda l'organizzazione siamo ancora di fronte ai problemi dello scisma di occidente e delle dichiarazioni conciliari di Costanza, dove si era riusciti a recuperare l'unità della Chiesa, però a patto di dichiarare in un concilio che:
   primo, il concilio è l'autorità suprema alla quale tutti devono sottostare, e non il papa, perché di papi ce n'erano già due o tre e andavano moltiplicando la frattura;
   secondo, che la realtà conciliare è indispensabile alla Chiesa e quindi, l'altro decreto di Costanza, che disponeva che, voglia o non voglia la Santa Sede, ogni 10 anni si dovesse fare un concilio perché la trascuranza di questa dimensione (“sinodale” diremmo oggi) è quella che porta tanti disastri nella Chiesa.
   Naturalmente anche in queste tesi portate avanti in modo radicale, si evidenziano inconvenienti su inconvenienti, però non si arriva, né alla rivoluzione luterana né al Concilio di Trento senza tener conto di questi precedenti.
   Su questo sfondo aggiungiamo pure un'altra cosa: nel '400 e nel '500 anche tra i cattolici (non è solo questione dei protestanti) non esiste un'idea abbastanza afferrabile e articolata di ciò che è la Chiesa. Guardate anche nei libri di pietà, l'Imitazione di Cristo, libro così devoto e cristiano del quattrocento, ma voi, la nozione di Chiesa, la trovate solo per dire l'edificio in cui si dice la messa. Qualcosa che tenda ad affermare più fortemente cos'è la Chiesa, chi la compone, come la si capisce, che rapporto ha con i sacramenti e con la celebrazione, che regole di autenticità della propria fede, è tutto un argomento che sfugge all'attenzione. Quindi non meravigliamoci di certe esagerazioni, di certe impostazioni radicali del protestantesimo.
   La fede! la fede è l'elemento che salva l'uomo, non altro! la giustificazione mediante la sola fede. L'errore sta in questo, escludere che altro, oltre che la fede salva l'uomo, l'errore sta nell'avere puntato solo sull'individualizzazione. E la fede da dove si attinge? dalla sola scrittura! la scrittura che il popolo di Dio non leggeva più da secoli, non veniva tradotta in lingua comprensibile, non affiorava nella celebrazione liturgica.
   La sola scrittura! c'erano delle cose più che necessarie, autentiche, però recuperate in modo rivoluzionario, unilaterale, radicale. Però, dall'altra parte, c'era una capacità per assimilare questo? per riportarlo nelle dimensioni giuste? in realtà, lì è scoppiato il grande dissenso. È come un incendio di un lampo! da qui la contestazione, neanche delle scritture, ma di un certo modo di gestire le indulgenze, sia le remissioni dei peccati ai viventi, sia le indulgenze per i defunti, che sapeva un po' troppo di traffico bancario. E tutto questo connesso con quella situazione spirituale e politica dell'Europa centrale di quel tempo.
   Vedete allora, come in questo contesto il discorso concilii-concilio, sembrava comunque la risoluzione, il punto a cui riferirsi per trovare la formula in cui tutti potessero ormai trovare la vera dottrina.
   Ci furono discussioni a non finire già prima del 1521, ma il grande momento esplosivo fu alla dieta di Worms, perché in questa situazione fin dall'inizio (meglio fin dal 1520-21), si trova implicato l'imperatore Carlo V, con il suo tipo di missione cristiana, tutore dell'unità dei cristiani. Ecco la grande esplosione alla dieta di Worms (1520). “Tutto il mondo chiede il Concilio” riferisce il legato papale, il Concilio è sentito da tutti, anche fuori dello schieramento luterano, come l'unica soluzione possibile.
   Allora bisogna domandarsi perché non è venuto subito questo concilio? Naturalmente c'è di mezzo il tipo di concilio che si avrà da fare. Perché Concilio è una parola, è una potenza, però ci sono mille modi diversi di intenderlo.
   C'è di mezzo tutta una situazione politica internazionale in Europa che implica molto, anche i modi di vedere, di sentire da parte della curia papale e dello stato pontificio, cioè il grande antagonismo tra Casa d'Asburgo, diventata in questo momento la potenza mondiale, il regno su cui non tramonta il sole, grazie a una fortunata combinazione di opportunità politiche, e la Francia, la grande contrapposizione. Ecco, allora, il primo tentativo: le diete dell'Impero. Perché l'Impero Germanico non è uno stato unitario, tutt'altro, è una congerie di staterelli piccoli e grandi, potenti e deboli, stati ecclesiastici e laici, dove si incrociano pareri molto diversi.
   Prima riunione (1522-23): dieta dell'impero dove i luterani, come i cattolici, concordano in questo, con una decisione di tutta la dieta imperiale: “ci impegniamo a stare a quelle che saranno le decisioni di un concilio, libero”. Ma cosa si intendeva per libero? certamente molti protestanti intendevano libero dal papa, i cattolici lo intendevano libero, cristiano, che si riferisca alla scrittura e non tanto a tante regole medioevali del diritto canonico e a certe consuetudini della vita della Chiesa che erano diventate piuttosto dannose e, altra condizione, quella che ci riguarda di più, in terra tedesca.
   Il discorso è riaffiorato nella seconda dieta di Norimberga (1524) dove, di fronte al ritardo di un concilio che non veniva e alla minaccia di fare un concilio nazionale in Germania, l'imperatore stesso, Carlo V si impegnava di farsi portatore di questo programma e già allora, guarda caso (ma non c'è niente di decisivo), veniva fuori anche il nome di Trento. Furono fatti diversi nomi, soprattutto nella zona di margine tra l'ambiente germanico e l'ambiente latino, ma insomma, poteva anche essere Trento, che poteva, al limite, figurare come terra tedesca pur essendo italiana (parola pronunziata in quel tempo senza dubbio da Bernardo Clesio, che nei consigli imperiali a quel tempo aveva la sua presenza). È appena un sintomo, perché non c'è stata nessuna decisione.
   È seguito, quello di cui noi non teniamo presente abbastanza, anche se l'abbiamo avuto in casa: il fenomeno della guerra rustica, della rivoluzione generale dei contadini contro i nobili, con i suoi programmi ultrademocratici anche in campo ecclesiastico, compresa la nomina dei parroci e l'imposizione delle regole secondo le quali dovevano predicare. In realtà ci fu un momento di febbre sociale e politica, dove, per fare un po' di ordine, a cominciare dalla posizione dei luterani, ci si è giovati dell'intervento forte dei landesfürsten, cioè dei principi territoriali, dei capi di questi vari stati, alcuni erano cattolici, altri erano protestanti. A questo punto essi hanno instaurato un ordine di tipo protestante, dalla amministrazione dei beni, alla destinazione delle rendite, alla nomina dei ministri, dei pastori ecc., e, naturalmente, si instauravano altre regole. È dopo il 1525 che abbiamo tutta una dialettica difficile, dove l'imperatore, pur portando avanti la sua idea che vuole comunque andare verso la riunificazione religiosa, in realtà ha dovuto cercar tutti i mezzi possibili. È l'era dei colloqui di religione, degli incontri ecumenici, per quel che allora si poteva fare, a cominciare dalla Dieta di Augusta, dal colloquio di Augusta (1530 fino al 1541) e così via.
   A questo punto, l'altro interlocutore da cui dipendeva se questo concilio ci fosse o non ci fosse, è il papa. Ma personalmente Clemente VII del concilio aveva troppa paura ed era una cosa di cui non si poteva neanche parlare. Se ne riparla con il papa successivo, Paolo III , di cui giustamente sono stati esaltati i meriti, che finalmente ha messo in positivo l'ipotesi del Concilio.
   Addirittura in un primo momento, pareva che alla corte papale (1537) si pensasse seriamente a un concilio dedito anche ai molti problemi di riforma, di riforma dei rapporti di competenze, soprattutto tra la Santa Sede e le chiese locali. C'è una commissione pontificia che è molto radicale nel formulare questi principi, il consiglio “de emendanda ecclesiae”, che non esita a dichiarare il principio che la radice di tanti mali è proprio dovuta all'esagerazione di una onnipotenza papale nella reggenza della vita delle chiese di tutto il mondo e da cui sono conseguiti infiniti inconvenienti.
   Naturalmente, entrando più specificatamente nel problema, si doveva scegliere, e qui, da parte papale, nasce la preferenza per una trattazione in concilio dei temi di fede e, invece, molta cautela nell'affidare al concilio problemi di riforma. Non mi diffondo ulteriormente su questo, la situazione però era già matura, cioè sono stati fatti anche dei primi tentativi di convocazione.
   Nel 1537 c'è stata una convocazione del concilio ecumenico a Mantova, che per ragioni più di politica locale (a un certo punto i duchi di Mantova non si sono sentiti sicuri abbastanza) è andato vuoto e trasferito a Vicenza nel 1538. Fu una convocazione papale, con i legati papali che hanno portato ovunque l'invito ad intervenire, compreso in Inghilterra. Si è giunti così nel 1541 dove, in occasione di un'altra dieta a Ratisbona, si era arrivati di nuovo alla discussione del luogo dove tenere il concilio. Certamente Trento non era nelle simpatie della Santa Sede, era un po' troppo a rischio, un po' troppo in terra tedesca e quindi poco controllabile. Tuttavia lì c'è stato un fatto episodico (certe volte sono le cose inattese che decidono), cioè in questa dieta il legato era il card. Morone vescovo di Modena, al quale erano state date certe istruzioni, ma a un certo punto la dieta sembrò votare a maggioranza per la sede a Trento, anche se questa non era prevista come conforme alle istruzioni date al legato papale; però il Morone seppe, con molta abilità, riversare alla centrale romana questa possibilità che finalmente stava maturando e, nel '42, si ha la convocazione del Concilio a Trento. Si ebbe anche una preparazione alle operazioni (1542), fu mandato il vescovo di Cava dei Tirreni a studiare la situazione. Egli trasmise a Roma una serie di dati a proposito della città e dei luoghi: il Duomo, la pianta del Duomo come possibile sede delle sessioni conciliari, la pianta del Castello del Buon Consiglio (dove si pensava che eventualmente nei momenti culminanti potessero anche convenire papa e imperatore) e una descrizione, per noi molto interessante, dove dice che la città di Trento era articolata, anche nel suo statuto comunale, in quattro parti. Non sono quattro parrocchie, sono quattro distretti urbani: quello di Santa Maria, quello di san Benedetto (che non è mai stato parrocchia), quello di san Pietro e quello di san Vigilio. Quattro distretti urbani, di cui tre italiani e uno tedesco, quello di san Pietro. Tutto questo al punto tale che nelle proposte del vescovo di Cava del 1542, si insinua anche la possibilità, se ce ne fosse stato bisogno, di ripartire secondo gruppi nazionali gli intervenienti al Concilio a Trento, per evitare litigi o difficoltà; infatti questa ripartizione in distretti poteva anche ripartire i provenienti secondo nazione. Fu anche mandata a Trento una delegazione col cardinal Pole, l'inglese, bandito dall'Inghilterra da Enrico VIII, però la cosa non ebbe poi corso.
   La convocazione a Trento è del '42 ed è, in questo contesto, studiata molto bene nei particolari, però in realtà scoppiò ben presto la guerra tra Carlo V e la Francia e tutto questo sospese la situazione fino al 1544 quando si ebbe finalmente la vittoria di Carlo V sulla Francia con una condizione nell'armistizio che obbligava la Francia a partecipare al Concilio quando e come l'imperatore avesse decretato.
   A questo punto, anche la Santa Sede affrettò la riapertura del Concilio. La vera convocazione, decretata per primavera del 1545 nella domenica laetare, era nata in questa occasione, con la gestione politica dell'imperatore che trovava modo di far venire al Concilio anche quelli che non ne avevano voglia, tanto più dunque i principi germanici.
   Forse basta un accenno a questo, perché il primo e il secondo periodo del Concilio in realtà sono da vedersi nel contesto di questo grande tentativo di ricomporre l'unità: un concilio per ricomporre l'unità religiosa dove naturalmente non basta definire delle verità, che, definite in modo rigido, piuttosto sono fatte per differenziare, per tagliare con quegli per anatema sit, ma per ricomporre tutto il discorso della riforma.
   Comunque con questi termini, non nell'aprile, ma nel dicembre, non nella domenica laetare, ma nella domenica gaudeti, il 13 dicembre del '45 il Concilio finalmente poté aprirsi. Con tutta questa variazione di programmi però, dove dalle diverse parti si praticano tendenze diverse.
   In realtà le prime sessioni sono state dedicate al programma, alla rifinitura del programma, e il punto programmatico più essenziale era: dogma o riforma.
(continua)


NAVIGE EN LA TUT-TERA TEKSAĴO

UN PO' DI NOMECLATURA


   Questa volta rispondiamo alla seguente richiesta che ci è pervenuta da don Duilio Magnani:
   Sto leggendo una rivista e ci sono i V/s termini senza alcuna spiegazione, come se le nostre riviste cattoliche andassero TUTTE  e SOLO in mano ai... giovanotti. Cosa vuol dire: Blog, Links, cyberspace, cyber-violent, cyber-cittadini, cracker, software, web, You Tube, webmania, webfaidate, tutor,  ecc. È mai possibile abbonarsi ad una rivista che in un solo articolo ti mette tutti questi termini senza dare una parola di spiegazione? Ti fanno passare la voglia di abbonarti.
   Ciao. DDM

Ecco una descrizione delle parole elencate. Spesso i termini sono strettamente correlati tra loro, quindi una volta compreso il concetto principale, gli altri si spiegano da sé. Ho cercato di essere il più chiaro possibile.

Blog: Il blog è un semplice diario online (cioè messo in rete), quindi un sito. Infatti la parola è un neologismo che deriva dalla contrazione di web-log (traccia su rete). Spesso i blog non si limitano ad essere diari, ma si specializzano in qualche campo, ad esempio giornalistico o di divulgazione tecnica, somigliando più ad un giornale online piuttosto che ad un sito amatoriale. La caratteristica fondamentale che contraddistingue i blog, è che i navigatori possono commentare gli articoli (in gergo chiamati post), elogiando o criticando alcuni punti del blogger(l'autore del blog). In questa maniera i "post" acquisiscono un valore aggiunto.

Link, web, webmania, webfaidate: La parola web fa parte dell'acronimo WWW (World-wide-web) che significa letteralmente grande ragnatela mondiale. Questo perché nel web, ogni sito è collegato a mo' di ragnatela ad altri siti, creando così una rete mondiale. Questo è possibile attraverso l'uso dei link(collegamenti) che sono le parole all'interno del sito che si possono "cliccare" (spesso di colore blu e sottolineate) e che contengono l'indirizzo del sito a cui sono collegate. Cliccando, si accede al sito a cui puntano. Gli altri termini, webmania e webfaidate sono collegati. Probabilmente Webfaidate rappresenta una serie di strumenti facili per crearsi il proprio spazio online personale, oppure per navigare con maggior comodità in Rete, mentre webmania mania per il web.

Cyberspace, cyber-violent, cyber-cittadini: Cyberspace o in italiano ciberspazio, è un termine che spesso viene utilizzato per riferirsi ad internet. Cyber-cittadini sono quindi gli appartenenti al mondo virtuale della rete, mentre cyber-violent penso si riferisca a comportamenti vandalistici su internet.

Cracker: Un cracker è solitamente un individuo molto abile nell'uso del computer che fa uso delle proprie conoscenze per scopi illegali. Un termine italiano per definirlo sarebbe pirata informatico. Cracker può significare anche una persona che toglie le protezioni da un software, per permetterne l'utilizzo anche senza l'acquisto.

Software: Il software sono i programmi in un computer (i programmi per scrivere, come Word o Openoffice, ad esempio). Di solito si considera in coppia all'hardware (hard sta per duro) che costituisce la parte meccanica del computer (il bussolotto del computer :).

You tube: You tube è un sito che permette agli utenti la condivisione dei loro video su internet, non per nulla il suo motto è "Broadcast yourself" (trasmetti te stesso). Nel 2006 viene comprato da Google (il famoso motore di ricerca) per la modica cifra di 1,56 miliardi di dollari. Spesso torna alla ribalta della cronaca per video girati da adolescenti in casi di bullismo.
Francesco Lorenzon



LETEROJ AL REDAKTEJO

Il nostro fedele associato Karl Behmann di Bolzano, ci manda copia di due sue lettere pubblicate dal quotidiano “ALTO ADIGE” del 4 luglio scorso. La prima lettera, che ora non possiamo pubblicare per ragini di spazio, è titolata “Ci salveranno la lingua materna e l'esperanto”. In essa dopo una descrizione storica della nostra lingua, ne presenta le prerogative e la situazione attuale. Pubblichiamo la seconda lettera, molto più breve:

LINGUA MONDIALE
Esperanto «cinese»
   Pioniere dell'esperanto in Ci­na è stato Mao Tse Tung.
   La Cina lo ricorda sulla sua tomba, dove si legge la sua pas­sione e convinzione per la dif­fusione della lingua internazionale di progresso, di pace Espe­ranto. L'anno scorso la Cina contava un miliardo e 350 mi­lioni di abitanti, (grosso modo oltre 50 Italie, 2,4 volte la popo­lazione dell'Europa). Queste cifre per difetto, sono oggi nettamente superate. La Cina propo­ne l'esperanto per la pace nel mondo. Prima lingua, la mater­na, irrinunciabile per amore e tradizione. È il giovane presi­dente Jiamping Zhao a proporlo, nella pubblicazione Mikrifone, (ottobre-dicembre 2007). Il mondo, sull'orlo del precipi­zio, della catastrofe nucleare, può ancora salvarsi. È la spe­ranza.
Karl Behmann, BOLZANO



RINNOVO DEL COMITATO CENTRALE UECI
   Si ricorda che durante il congresso del prossimo anno, ci sarà le elezione del nuovo Comitato Centrale UECI. Invitiamo fin da ora gli associati interessati a presentare la loro candidatura. È un servizio non eccessivamente impegnativo, ma importante, invito tutti a pensarci.
   Stando all'articolo 16 del nostro statuto, per candidarsi si deve aver compiuto 16° anno di età, essere iscritti all'UECI da almeno due anni consecutivi (compreso quello in corso), essere presentati da almeno 10 soci, o da tre membri del consiglio direttivo o da un Presidente di Gruppo. La presentazione delle candidature deve pervenire almeno due mesi prima della data delle elezioni.
   Poiché, nella situazione attuale, per il singolo socio è difficile raccogliere il numero necessario di firme, chi si vuol candidare mandi comunque la sua richiesta al segretario o al presidente (gli indirizzi si trovano a pagina 11): tre membri del comitato provvederanno alla sua presentazione formale.
   Salvo disdetta dell'interessato, gli attuali membri del Comitato Centrale si considerino candidati.
Il Presidente: Giovanni Daminelli



INFORMOJ EL LA LOKAJ GRUPOJ

RIMINI

   La 11-an de julio 2008, ĝuste en la liturgia festo de Sankta Benedikto, patrono de Eŭropo, oni starigis ĉe la ponto apud la E-katedralo en Rimini, du trilingvajn (itale,esperante, dialekte) panelojn. Temas pri tre grava E-atingo en nia urba kvartalo.
   Al turisto eniranta la urboparton, San Giuliano Mare, per Viale Carlo Zavagli, oni donas la saluton “BENVENUTI / BONVENON / BEN ARVAT”. Surpanele, ĉe la diverslingvaj salutoj, estas la logooj de la Turisma Komitato, de la virina loka asocio "InfeZna" kaj tiu de la katolikaj riminaj esperantistoj "CER-ES".
   La simbolo de SAN GIULIANO MARE, la bildo de kaĉaloto (populare "baleno"), invitas al la marbordo, kiu ĝuste situas ĉe placeto fine de la sama strato.
Kial San Giuliano mare adoptis la baleno-simbolon? Ĉar la kaĉalotoĝis ĉe nia marbordo la 4-an de aprilo 1943. Ĝi pezis 630 kg., estis longa 12 m., alta 2,70 m. kaj ĝia cirkonferenco 6,30 m. Ĉe la marborda placeto situas bronza skulptaĵo de kaĉaloto, verko de Elio Morri (1969).
Elirante el la kvartalo per la sama strato, la turisto legas ĉe la dua panelo la saluton “ARRIVEDERCI" /ĜIS REVIDO/ ASARVIDEM” kun la nomoj kaj ankoraŭ la logooj de la iniciatintaj asocioj. Du sursablaj piedspuroj kun du brilantaj etaj sunoj nostalgie rememoras al la preterpasanto ke “San Giuliano Mare ...restigas signon!”
La tri instancoj, t.e. Turisma Komitato, “InfeZna” kaj CER-ES, feliĉe kunlaboris kaj ili sukcesis realigi du okulfrapajn indikilojn kun grava celita mesaĝo okaze de la “Internacia Jaro de la Lingvoj” kaj de la “Centjariĝo de Esperanto en Rimini (1908-2008)”: tri lingvoj sufiĉas por la globa interkomunikado. Ĝia atingo, per demokrata lingva vojo, venkos Babelon.
(don Duilio Magnani)



GIOVANI CONCORRETE

L'UECI dispone ancora di n° 3 premi da 258,23 € ciascuno da assegnare a giovani di età compresa tra i 18 e 30 anni, iscritti all'UECI che conseguano il diploma di esperanto di terzo grado. I premi saranno erogati quale contributo per la partecipazione a un congresso dell'UECI o dell'IKUE. Gli interessati si rivolgano al presidente UECI.


PEREGRINATIO MARIAE 2008
Vizito de la Imago de la Beata Virgulino de Lourdes

KONFIDAKTO
   Patrino, ni troviĝas ĉi tie antaŭ Ci, por konfidi al cia patrina komplezemo nin mem, la Eklezion, la tutan mondon.
   Petegu por ni cian amatan Filon, por ke li abunde donu al ni la Sanktan Spiriton, la Verspiriton, kiu estas vivofonto.
   Lin akceptu por ni kaj kun ni, kiel en la unua Komunumo de Jerusalemo, kunprenita ĉirkaŭ Ci en la Pentekosta Tago.
   La Spirito malfermu la korojn al la justeco kaj al la amo, konduku la personojn kaj la regnojn al la reciproka kompreno kaj al firma volo de paco.
   Ni konfidas al Ci ĉiujn homojn, eke de tiuj plej malfortaj, la infanoj ankoraŭ ne naskitaj kaj tiuj naskiĝintaj en kondiĉo de ekstrema malriĉeco, la junuloj elserĉantaj sencon, la senlaboruloj, kaj tiuj elprovitaj de la malsato kaj de l’ malsano.
   Ni konfidas al Ci la malbonstatajn familiojn, la maljunulojn mankajn je asistado kaj ĉiujn kiuj vivas solaj kaj sen espero.
   Ho Patrino, kiu konas la suferojn kaj la esperojn de la Eklezio kaj de la mondo, flegu ciajn filojn en la ĉiutagaj provoj, kiujn la vivo al ĉiuj rezervas, kaj klopodu, por ke , dank’ al engaĝiĝo de ĉiuj, la tenebroj ne superu la lumon.
   Al Ci, aŭroro de la saviĝo, ni liveras nian paŝadon, por ke sub cia direktado ĉiuj homoj renkontu Kriston, lumon de l’ mondo kaj unikan Savanton, kiu reĝas kun la Patro kaj la Sankta Spirito, dum ĉiuj centjaroj da centjaroj.
   AMEN!
(Traduko de D-ro Luigi Tadolini el Forlì, 6.08.08)



QUOTE E NORME ASSOCIATIVE ANNO 2008

Associato ordinario con Katolika Sento (SO) 20,00  €
Associato giovane (SG) 10,00  €
Associato familiare (SF) 10,00  €
Associato ordinario con Espero Katolika (SOE) 41,00  €
Solo abbonamento a Katolika Sento (AK) 10,00  €
Solo abbonamento a Espero Katolika (AKE) 21,00  €
Associato sostenitore (SS) 40,00  €
Associato sostenitore con Espero Katolika (SSE) 82,00  €

Il periodico Katolika Sento viene inviato a tutti gli associati, tranne che per i familiari.
E' associato giovane chi non ha superato i 25 anni.
E' associato familiare chi convive con altro associato.
Per l'abbonamento all'estero aggiungere 6 euro per spese di spedizione.
Specificare nella causale del versamento la categoria dell'associato, l'anno di nascita dei giovani, l'esatto indirizzo per il recapito del periodico K.S., la destinazione di eventuali offerte.
I gruppi locali con almeno 10 soci trattengono 2,10 euro per l' associato ordinario e 1,05 per l'associato giovane o familiare, mentre la quota dei soci individuali va interamente all'UECI.

I versamenti vanno fatti sul C.C. Postale n. 47127675
Unione Esperantista Cattolica Italiana U.E.C.I
Nota: Sull'etichetta/indirizzo di Katolika Sento è indicata la sigla associativa e l'anno di scadenza dell'abbonamento.




NIAJ DATREVENOJ;


Septembro

01-09-1889: Apero en Nurenbergo de la unua numero de la “Esperantisto” la unua E-gazeto.
02-09-1906: Unua prediko en E-o. Tio okazis, kun eklezia aprobo, en la preĝejo S.Francisko en Genevo dum la dua U.K. de Esperanto, fare de pastro Émile Peltier.
03-09-1997: Transdono de la Meslibro en E-o al papo Johano PaÓlo la 2a, fare de la IKUE-anoj pastro Duilio Magnani, Antonio De Salvo kaj Miloslav Svacek, okaze de la 50a IKUEkongreso en kiu la papo salutis la partoprenantojn en E-o.
05-09-1998: Kardinalo Dionigi Tettamanzi, Ĉefepiskopo de Genova, celebris Meson kaj predikis en E-o dum la 12a UECI-kongreso en Arenzano.
07-09-1913: La “Virgulino de la Espero” estas elektita patronino de IKUE.
08-09-1913: Papo Pio X oficiale aprobis kaj sigilis propramane la tradukon en Esperanto de la papa Beno "in articolo mortis" kun aldonita la plena indulgenco. Temas pri la unua liturgia paĝo en E-o.
08-09-2002: Forpaso en Madonna degli Angeli (RA) de patro Prof. Angelo Duranti, prezidanto de IABO (Internacia Asocio de Bibliistoj kaj Orientalistoj), kiu eldonis la “Biblia Vortaro, kaj direktoro de la “Biblia Revuo”. En 1986 li fondis la Tutmonda Ekumena Ligo.
12-09-1895: Naskiĝo en Ludus (Transilvanio) de pastro Andreo Cseh
18-09-1858: Pastra ordinado en Castelfranco Veneto de Giuseppe Sarto, la estonta papo Pio X.
20-09-1870: Naskiĝo de pastro Émile Peltier, ideatoro kaj unua direktoro de E.K.

Oktobro

01-10-1916: Naskiĝo en Milano de pastro Ferdinando Longoni, 11a prezidanto de IKUE (unua italo nomumita al tiu ofico).
11-10-1924: Papo Pio XI benas E.K.
21-10-1843: Naskiĝo de pastro Austin Richardson, unua prezidanto de IKUE.
24-10-1908: Skismo de Ido. La “Delegacio por alpreno de Lingvo Internacia” decidas por la adopto de Ido.
24-10-1975: Morto en Limbiate (MI) de pastro Ferdinando Longoni




NI GRATULAS KAJ BONDEZIRAS

La nostra vicepresidente Paola Ambrosetto è diventata mamma per la seconda volta. Giovedì 17 luglio alle ore 13,25 è nato Francesco Di Serio. Benvenuto a lui da parte di tutti noi. Nella foto eccolo in braccio al papà con la mamma e il fratellino Michele che festeggia il terzo compleanno il 20 luglio.



DEVO SALVARMI! MI BEZONAS SAVI MIN!
di don Giuseppe Sarto (1835-1914), santo, parroco di Salzano dal 1867 al 1875 de pastro Jozefo Sarto (1835-1914), sanktulo, paroĥestro en Salzano de 1867 ĝis 1875.
Considerazioni proposte ai suoi parrocchiani da don Giuseppe Sarto quando era parroco di Salzano. (1867-1875: poi diventò papa Pio X 1903-1914). Konsideroj proponitaj al siaj paroĥanoj de pastro Jozefo Sarto, kiam li estis paroĥestro en Salzano. (1867-1875: poste li iĝis Papa Moŝto Pio la 10-a, 1903-1914).
Don Giuseppe Sarto, quando era parroco a Salzano, propose queste 15 brevi considerazioni ai suoi parrocchiani, nelle quali condensa tutti i punti fondamentali del credo dei fedeli in Cristo. Pastro Jozefo Sarto, kiam estis paroĥestro en Salzano, proponis ĉi tiujn 15 mallongajn konsiderojn al siaj paroĥanoj, en kiuj kondensas ĉiujn fundamentajn ĉefpunktojn de la kredkonfeso de la fideluloj de Jesuo Kristo.
Quindi esse, vista la data in cui furono scritte, costituivano la rosa dei venti, la bussola della sua personale vita religiosa molto prima di essere eletto vescovo o som­mo pontefice col nome di Pio X. Tial ili, se oni konsideras la periodon, dum kiu ili estis skribataj, konstituis la ventorozon, la orientiĝon de lia persona religia vivo multe antaŭ ol li estis elektita episkopo aŭ ĉefpontifiko kun la nomo Pio la 10a.
Forse sembreranno un tantino “datate” per il tono o per lo stile, ma contengono quei punti fermi che hanno portato alla santità non solo lui, ma anche molti dei nostri conterranei. Eble ili ŝajnos al ni iomete “malaktualiĝintaj” pro la tono aŭpro la stilo, sed ili entenas tiujn firmajn ĉefpunktojn, kiuj kondukis al la sankteco ne nur lin, sed ankaŭmultajn niajn samlandanojn.
Come queste 15 considerazioni hanno giovato nel passato più o meno lontano ai salzanesi, possono essere ancora di giovamento alla nostra comunità parrocchiale, riproponendole per una breve rimeditazione a 150 anni esatti dalla ordinazione sacerdotale del loro autore, avvenuta a Castelfranco Veneto dal vescovo Giovanni Antonio Farina, ora beato, il 18 settembre 1858. Kiel ĉi tiuj 15 konsideroj helpis al la paroĥanoj de Salzano dum la paseo pli aŭ malpli malproksima, tiel ili povos esti ankoraŭutilaj al niaj paroĥaj komunumoj, ankaŭ kiam reproponitaj por mallonga primeditado post 150 jaroj precizaj de la pastra ordinado de lia aŭtoro, kiu okazis en Castelfranco Veneto fare de la episkopoGiovanni Antonio Farina, nun beata, la 18an de septembro 1858.
Quirino Bortolato
   
Quirino Bortolato
   
1. - DEVO SALVARMI! - Cioè, devo andare in Paradiso!... E’ questo il fine ultimo, per il quale Dio mi ha creato, mi diede un’anima immortale, fatta ad immagine sua, e mi dà tanti aiuti e tante grazie d’ogni maniera. 1. - MI BEZONAS SAVI MIN! – Tio estas, mi devas iri al Paradizo!... Estas ĉi tiu la lasta celo, por kiu Dio kreis min, Li donis al mi senmortan animon, faritan laŭ Lia bildo, kaj donas al mi tiom da helpoj kaj tiom da ĉiaspecaj difavoroj.
2. - DEVO SALVARMI! - Se non mi sal­vo mi danno. La morte, che mi toglie­rà per sempre a tutte le cose e perso­ne del mondo, mi aprirà davanti il Paradiso o l’Inferno per sempre. La mia salvezza è dunque l’affare più im­portante, più necessario, l’unico anzi, di cui devo occuparmi in tutta la vita. 2. - MI BEZONAS SAVI MIN! - Se mi ne savas min, mi damnas min. La morto, kiu forprenos al mi por ĉiam ĉiujn aĵojn kaj ĉiujn personojn de la mondo, al mi malfermos antaŭ mi la Paradizon aŭ la Inferon poreterne. Mia savo estas do afero la plej grava, la plej necesa, eĉ la ununura, pri kiu mi devas zorgi dum tuta mia vivo.
3. - DEVO SALVARMI! - È tanto pre­ziosa la mia salvezza, che per riacqui­starmela il Figlio stesso di Dio si fece uomo, patì e morì sulla Croce. 3. - MI BEZONAS SAVI MIN! - Mia savo estas tiom grandvalora ke, por reakiri ĝin al mi, la Filo mem de Dio fariĝis homo, suferis kaj mortis sur la Kruco.
4. - DEVO SALVARMI! - Questo Dio Salvatore Gesù Cristo, mi ha reso fa­cile la via del Paradiso, con innumerevoli grazie: mi fece nascere nella sua vera Chiesa, che è la Cattolica A­postolica Romana: ed in essa trovo una guida sicura nel vivo ed infalli­bile magistero del Sommo Pontefice Romano, e nei Vescovi e Sacerdoti in comunione con lui: trovo nei SS. Sa­cramenti, che essa custodisce ed am­ministra, i mezzi per la mia giustificazione e santificazione. 4. - MI BEZONAS SAVI MIN! – Ĉi tiu Dio Savanto Jesuo Kristo, igis al mi facila la vojon al Paradizo, per nenombreblaj difavoroj: Li naskis min en Sia vera Eklezio, kiu estas Katolika, Apostola Roma: kaj en ĝi mi trovas sekuran gvidon en la viva kaj neeraripova instruado de la Plejalta Roma Moŝto, kaj en la Episkoparo kaj en la Pastraro en kunuleco kun Li: mi trovas en la Sanktaj Sakramentoj, kiujn ĝi gardas kaj administras, la ilojn por mia pravigo kaj sanktigo.
5. - DEVO SALVARMI! - Il diavolo, nemico della mia eterna salute, mi ten­ta a commettere il male: bisogna a­dunque che respinga prontamente e risolutamente le sue suggestioni. 5. - MI BEZONAS SAVI MIN! - La diablo, la malamiko de mia eterna savo, tentas min agi malbone: do, estas necese, ke mi repuŝu prete kaj firmanime liajn ĉarmojn.
6. - DEVO SALVARMI! - Il mondo, cioè la società dei perversi, serve al diavolo colle sue massime, colle sue sedu­zioni : nessun patto adunque col mon­do. - Figlio di Dio per il Battesimo, soldato di Gesù Cristo per la sacra Cresima devo ricordarmi di aver ri­nunciato al mondo, e superare il ri­spetto umano colla franca professione, della mia fede nelle parole e nelle opere, per non essere rigettato da Gesù Cristo nel giorno del giudizio come un figlio degenere e un traditore della fede che gli ho giurato. 6. - MI BEZONAS SAVI MIN! - La mondo, tiel estas la societo de la perversuloj, servas al diablo kun liaj maksimoj, kun liaj tentoj: do, neniun interkonsenton kun la mondo! - Filo de Dio pro la Bapto kaj militisto de Jesuo Kristo pro la sankta Konfirmacio, mi devas memorigi al mi, ke mi rezignis al la mondo, kaj devas superi la homan respekton per malkaŝa kredkonfeso, ĉu buŝe ĉu age, por ne esti retropuŝata de Jesuo Kristo en la juĝtago kiel degenerinta filo kaj perfidulo de la kredo, kiun mi ĵuris al Li.
7. - DEVO SALVARMI! - La concupiscenza della carne, che sento in me stesso tenta purtroppo l’anima mia, e guai se la vince! Devo adunque fre­narla mortificando prima di tutto la mente nei pensieri, il cuore negli affet­ti, e poi i sensi del corpo, massime gli occhi e la gola, ed obbedire alla Chie­sa, la quale, imponendomi digiuni, astinenze e preghiere mi aiuta a fare la debita penitenza. 7. - MI BEZONAS SAVI MIN! - La voluptemo de la karno, kiun mi sentas en mi mem, tentas bedaŭrinde mian animon, kaj ve, se ĝi venkas! Do mi devas bremsi ĝin antaŭ ĉio humiligante la menson en la pensoj, la koron en la amemoj, kaj sekve la sensojn de la korpo, ĉefe la okulojn kaj la malsobrecon, kaj obei la Eklezion, kiu trudante al mi fastojn, abstinojn kaj preĝojn, helpas min plenumi konvenan pentofaron.
8. - DEVO SALVARMI! - Unico impedimento a salvarsi è il peccato. Detesterò adunque sempre i peccati che avessi commesso, proponendo sinceramente di non commetterne mai più; e perciò devo fuggire le occasioni di peccato, come sono ad esempio, le perverse letture, i cattivi compagni, i discorsi pericolosi, gli spettacoli empi ed immorali; devo inoltre adempiere i doveri della mia condizione verso Dio, verso il prossimo e verso me stesso. 8. - MI BEZONAS SAVI MIN! - Ununura malebligo por sin savi estas la peko. Mi abomenos do ĉiam la pekojn, kiujn mi estus farintaj, proponante sincere, fari ilin neniam plu; kaj tial mi devas fuĝi la okazojn de peko, kiel estas ekzemple la perversaj legaĵoj, la malbonaj kamaradoj, la danĝeraj paroladoj, la spektakloj malpiaj kaj malmoralaj; mi devas krome plenumi la devojn de mia situacio al Dio, al proksimulo kaj al mi mem.
9. - DEVO SALVARMI! - Senza la grazia di Dio è impossibile che io mi salvi. Il mezzo per ottenere le grazie è la preghiera fatta bene. Dio ha promesso di esaudirci, se lo pregheremo come si deve; è dottrina di tutti i maestri di spirito che chi prega si salva e chi non prega si danna. 9. - MI BEZONAS SAVI MIN! - Estas maleble, ke mi min savu sen la difavoro. La rimedo por akiri la difavorojn estas la preĝo bone farita. Dio promesis elaŭdi nin, se ni preĝas al Li, kiel oni devas; estas doktrino de ĉiuj spiritaj majstroj, ke, kiu preĝas, tiu savos sin, kaj, kiu ne preĝas, tiu damnos sin.
10. - DEVO SALVARMI! - Alla preghiera aggiungerò la frequenza dei santi Sacramenti, disponendomi a confessarmi con dolore vero e schiettezza, ed a comunicarmi come esige la santità e la grandezza di quel Dio, che si degna venire nell’anima mia. L’abbandono dei Sacramenti è di grande peri­colo per l’eterna salute. 10. - MI BEZONAS SAVI MIN! – Al la preĝo mi aldonos la partoprenon en la sanktaj Sakramentoj, disponante min al konfesopreno kun vera doloro kaj sincereco, kaj al komunio, kiel postulas la sankteco kaj la grandeco de tiu Dio, kiu degnas veni en mian animon. La forlaso de la Sakramentoj estas granddanĝera al la eterna savo.
11.- DEVO SALVARMI! - Gesù Cristo dopo avermi dato tutto se stesso nel Sacramento dell’Eucaristia, mi lasciò per Madre nell’ordine della grazia la stessa sua Madre Maria, ed io amerò questa Madre divina col più tenero affetto, colla più filiale confidenza onorandola spesso e pregandola devotamente. Un vero devoto di Maria non può andare all’Inferno. 11.- MI BEZONAS SAVI MIN! - Jesuo Kristo, post kiam li donis al mi tutan sin mem en la Sakramento de la Eŭkaristio, li lasis kiel Patrino en la ordo de la graco sian Patrinon Marian mem, kaj mi amos ĉi tiun dian Patrinon kun la plej mola amsento, kun la plej fila konfidemo ofte honorante ŝin kaj fidele preĝante al ŝi. Vera devotulo al Maria ne povas iri al la infero.
12. - DEVO SALVARMI! - Dal punto della morte dipende la mia salvezza o la mia dannazione eterna. S. Giuseppe è l’avvocato speciale dei moribondi, ed io mi raccomanderò a lui divo­tamente in vita, perché insieme con Maria mi assista in quel terribile istante. 12. - MI BEZONAS SAVI MIN! - De la horo de mia morto dependas mia savo aŭ mia eterna damno. Sankta Jozefo estas aparta advokato de la mortontoj, kaj fide mi rekomendos al li dum la vivo, por ke kune kun Maria li helpu min je tiu terura momento.
13. - DEVO SALVARMI! - Non mi dimenticherò che il mio buon padre celeste mi ha affidato alla custodia di un Angelo; ad esso pertanto mi raccomanderò, perché mi protegga in tutti i pericoli, e mi aiuti per andar in Paradiso. 13. - MI BEZONAS SAVI MIN! - Mi ne forgesos, ke mia bona ĉiela Patro min konfidis al la gardanĝelo; al li pro tio mi konfidos, por ke li protektos min en ĉiuj danĝeroj, kaj helpos min survoje al Paradizo.
14. - DEvO SALVARMI! - Paradiso, Paradiso! - Che tu sii sempre nel mio pensiero per confortarmi a sopportare pazientemente le privazioni, e afflizioni, i dolori, le croci di questa brevissima vita, e per adempiere ad ogni costo tutti i miei doveri colla obbedienza alla Legge di Dio, e della Santa Chiesa. 14. - MI BEZONAS SAVI MIN!– Al Paradizo, Al Paradizo! - Ke ĝi estu ĉiam en mia penso por kuraĝigi min suferi pacience senigojn, kaj afliktiĝojn, dolorojn, turmentojn de ĉi tiu tre mallonga vivo, kaj por ĉiel plenumi ĉiujn miajn devojn per la obeo ĉu al la Leĝo de Dio, ĉu al tiu de la Sankta Eklezio.
15. - PARADISO, PARADISO! - Tu sei la esclusione di tutti i mali, il cumulo di tutti i beni, in te si vede Iddio, si ama Dio, si possiede Dio, senza timore di perderlo mai. - O Gesù! o dolcissimo amore mio, voglio vivere e seguirti crocefisso in terra per essere con Te b­eato e felice eternamente in cielo. 15. – AL PARADIzO, AL PARADIzO! Vi estas ekskludo de ĉiuj malbonoj, kumulado de ĉiuj bonoj, en ĝi oni vidas, amas, posedas Dion, sen timo neniam Lin perdi. - Ho Jesuo! Ho mia dolĉega amo, mi volas vivi kaj sekvi Vin, krucumita surtere, por esti enĉiele por ĉiam kune kun Vi beata kaj feliĉa.



COMITATO CENTRALE U.E.C.I.

Presidente: Giovanni DAMINELLI, via Lombardia 37, 20099 Sesto S.Giovanni (MI) – tel. 02.2621149.
Vice presidente: Paola AMBROSETTO, via Emo 9/C, 30173 Mestre (VE) – tel. 041.5341532
Segretario: Marco POLITI, Via Montemartini 4, 20139 Milano – tel. 02.5395237
Consiglieri:
don Duilio MAGNANI (segretario per l'informazione), viale C.Zavagli 73, 47900 Rimini, tel.-fax 0541.26447
Giovanni CONTI (cassiere e organizzazione congressi), via F.Filzi 51, 20032 Cormano (MI) – tel. 02.66301958 – fax 02.66302110
Carlo SARANDREA, Via di Porta Fabbrica 15, 00165 Roma – tel. 06.39638129
Norma COVELLI CESCOTTI, via E.Fermi 29, 38130 Trento – tel. 0461.925210
Marsilio GUAZZINI, Via Coletti 108/A, 47900 Rimini – 0541.22993
Assistente Ecclesiastico: mons. Giovanni BALCONI, p.zza Duomo, 16, 20122 Milano, tel. 02.878014 (ab.) - 02.8556274 (Curia);
Grafica e impaginazione di Katolika Sento: Mario GUlLLA, via Benadir 62, 13100 Vercelli, tel. 0161.259397
Nota bene:
Tutte le comunicazioni alla redazione di Katolika Sento, vanno spedite al presidente UECI.
- Per i versamenti in denaro utilizzare il c.c.p. n. 47127675 intestato a UNIONE ESPERANTISTA CATTOLICA ITALIANA (U.E.C.I.) ricordando di mettere sempre la causale del versamento.



AMUZE

Praavoj
- La familio de mia edzo devenas el antikva nobelaro.
- Kiam komenciĝis la genealogia arbo?
- Tio ne estas klara, ĉar la dokumentoj perdiĝis dum la Diluvo.
***
Funebro
Dum funebra ceremonio por la entombigo de fama riĉulo estas iu, kiu ploras.
- Kial vi ploras? Vi ne estas parenco de la mortinto.
- Ĝuste pro tio mi ploras.
***
Testamento
Ĉe notario maljuna sinjorino dispozicias pri sia testamento. Kiel lasta volo ŝi aldonas:
- Mi volas, ke mia korpo estu kremaciita, kaj ĝiaj cindroj estu dissemitaj sur la tegmenton de la superbazaro en strato Zamenhof.
- Kial?
- Por esti certa, ke mia filino vizitos min almenaŭ unu fojon semajne.
***
La fianĉo
Junulino venigas sian fianĉon en sia hejmo, por ke li konatiĝu kun siaj gepatroj.
Ili vespermanĝas kune, poste, la patro sidiĝas aparte kun la junulo kaj komencas lin pridemandi:
- Kiuj estas viaj vivoplanoj?
- Mi studas teologion.
- Bonege. Sed kiamaniere vi intencas prizorgi pri mia filino? Ŝi kutimas vivi je sufice alta nivelo.
- Mi studos kaj Dio certe prizorgos.
- Kaj kiamaniere vi povos donaci al ŝi belajn juvelojn por pruvi vian amon al ŝi?
- Dio certe zorgos pri tio.
- Kaj kiu prizorgos pri la estontaj infanoj?
- Dio certe zorgos pri tio.
La interparolo pludaŭras tiamaniere.
Post la foriro de la fianĉo la patrino demandas la edzon pri ilia interparolo.
La patro, iom perpleksa, respondas:
- Li ne havas laboron, ne havas planojn kaj pensas, ke mi estas Dio.
***
Filozofo
Riĉulo pridemandis filozofon:
- Kio estas preferinda: riĉeco aŭ saĝeco?
- La saĝeco.
- Kial do la saĝulo petas helpon de riĉulo kaj neniam okazas la malo?
- Ĉar la saĝulo konas la valoron de la riĉeco, sed la riĉulo ne konas la valoron de la saĝeco.
***
Disdivido de taskoj
La urbestro de unu urbeto estas konvinkita marksisto, kaj volas konvinki la paroĥestro kunlabori kun li:
- Ne estas juste, ke estas riĉuloj, kiuj amuziĝas kaj vivas en diboĉoj ekspluatante la laboron de la malriĉuloj, kiuj pro tio devas suferi malsaton kaj eĉ devas laborigi la filojn anstataŭ sendi ilin al lernejo.
- Jes, mi konsentas. Mi proponas dividi la taskojn inter ni: vi iru ĉe la riĉulojn por konvinki ilin doni, mi iros ĉe la malriĉulojn por konvinki ilin ricevi.