Enhavo:

 

MOVIMENTO INTERNAZIONALE ESPERANTISTA
Decennale del riconoscimento del Vaticano
Mini storia dell'IKUE-UECI:
un cammino lento ma sicuro
Minihistorio de IKUE-IKEU:
laŭgrada sed certa paŝado
 IKUE e UECI sono sigle diverse dello stesso movimento esperantista cattolico. IKUE è la sigla in esperanto per Unione Internazionale Esperantista Cattolica.  IKUE kaj UECI estas malsamaj mallongigoj de sama esperantista katolika movado. IKUE estas Interna-cia Katolika Unuiĝo Esperantista.
 UECI invece è una sua sezione per: Unione Esperantista Cattolica Italiani).  UECI, kontraŭe, Itala Katolika Esperantista Unuiĝo, sekcio de IKUE.
 Il riconoscimento ufficiale dell'IKUE è avvenuto l'11 febbraio 1992 nella sede del Pontificio Consiglio per i Laici nel palazzo vaticano di San Calisto a Roma Trastevere per opera del Card. Eduardo Pironio, presidente del dicastero vaticano, presenti il Dr. Antonio De Salvo e Don Duilio Magnani, rispettivamente segretario e presidente dell''IKUE  La Oficiala rekono de IKUE okazis la 11 an de februaro 1992a ĉe la side-jo de la Pontifika Consilio por Laikoj t.e. en la vatikana palaco de Sankta Kalisto en Transtibera Romo pere de Kardinalo Eduardo Pironio, prezidan-to do vatikana eklezia administrotako, je la ĉeesto de D-ro Antonio De Salvo kaj pastro Duilio Magnani, respektive sekretario kaj prezidanto de IKUE.
 L'idea di un movimento esperantista cattolico nasce a Tours (Francia) per opera del SAC. prof. Emlle PELTIER s dal sig, Auroux con il consenso del vescovo diocesano già nel 1902 e sì concretizza a a Parigi il 1° aprile 1910 durante il primo Congresso Esperantista Cattolico al quale Papa Sarto aveva fatto avere, con la sua benedizione apostolica, anche la possibilità di acquistare dai congressisti l'indulgenza plenaria!  Ideo de esperantista katolika movado ekestas en TOURS (Francio) fare de pastro prof-ro Emile Peltier kaj de s-ro Auroux kun aprobo de dioce-za episkopo jam en la jaro 1902 kaj efektiviĝas oficiale en Parizo la 1-an de aprilo 1910 dum la unua kongreso de katolikaj esperantistoj Tiuokaze Papo Sarto, per sia apostola beno, donis eblecon al la kongresanoj akiri plenan indulgencon.!
 Sappiamo bene che i tempi di crescita e sviluppo di una lingua nuova sono secolari. Nulla ci meraviglia quindi che un movimento cattolico, che usa per l'apostolato mondiale anche una lingua internazionale, abbia più difficoltà di altri e cresca più lentamente. Il vantaggio c'è. Le difficoltà ritardano lo sviluppo dell'albero, ma a tutto vantaggio della sua robustezza. L'IKUE nei suoi novan-t'anni di vita, nonostante due guerre mondiali e le persecuzioni subite ad opera dei dittatori di turno, si è rafforzata. Laici fortemente credenti, sostenuti dall'impegno tenace di cardinali, di vescovi e di sacerdoti, secolari e religiosi, hanno dato all'IKUE salde fondamenta di formazione, di santità, di martirio, di stabilità e di continuità.  Estas sciate ke tempoj je kreska-do kaj evoluo de nova lingvo estas jarcentaj. Nenio mirinde do ke katolika movado, kiu eĉ uzas internacian lingvon por tutmonda apo-stolado, havas pii da malfacilaĵoj ol aliaj aso-cioj kaj kreskas pli laŭgrade. Avantaĝo estas. Malfacilajoj mal-fruigas la evoluon de arbo, sed je piena avantaĝo de ties fortikigo. IKUE en sia naudeka jaraĝa vivo, malgraŭ du mondmilitoj kaj spertinta persekutadojn far de alternaj diktatoroj, plifortiĝis. Laikoj forte kredantaj, subtenataj, de persista engaĝo de kardinaloj, de espisko-poj kaj de sacerdotoj, ĉu diocezaj ĉu religiaj, donis al IKUE firmajn bazojn de kristana formado, de martiriĝo, de stabileco kaj kontinueco.
 Numerosi soci dell'est europeo, per la loro militanza nel movimento, hanno sofferto vessazioni e anche prigionia. E' grande onore ricordare il martirio del sacerdote Juan Font Giralt, professore nel seminario di Santa Maria di Collel (Catalogna) e presidente dell'IKUE, al quale furono tagliate le mani da marinai comunisti spagnoli (1936) e del Padre Max Josef Metzger esperantista austriaco, pacifista e attivo in campo ecumenico, ucciso dal regime nazista nel 1944. Da ricordare in modo particolare è il beato Titus Brandsma, carmelitano olandese, illusile giornalista e stimato rettore dell'Università di Nijmegen, membro IKUE, che fu martirizzato a Dachau nel 1942.

 Multnombraj anoj de eŭropa oriento, pro ilia batalado en la movado, suferis turmentadojn kaj eĉ karceron. Estas granda honoro rememori-gi la martiriĝon de pastro Jan Font Y Giralt, profesoro en la seminario de Sankta Maria el Collel (Katalunio) kaj prezidanto de IKUE, a! kiu estis tranĉitaj la manoj far de hispanaj komunistaj maristoj (1936) kaj de sacerdoto Max Josef Metzger, aŭstra esperantisto, pacbatalanto kaj aktivulo pri ekumenismo, mortigita de nazia regimo en la jaro 1944. Aparte memorinda estas beata Titus Brandsma, nederlanda karmelano, famkonata ĵurnalisto kaj estimata rektoro de Universitato Nijmegen, membro IKUE, kiu estis martirigita en Dachau en la jaro 1942a.
 Fra i molti vescovi esperantisti del tempo passato (Mons. A. Pichler vescovo di Banja Luka, Mons. A. Eltschner Ausi di Praga, mons. Zerr vescovo di Saratov, Mons. W. Miziolek Ausiliare di Varsavia) e del presente (Mons. (ì. Jakubinyi arcivescvo di Alba Julia (RO), Mons. Paul Iby di Eisensladl, Mons. P. Coveney nunzio apostolico) non possiamo dimenticare il famoso cardinale Yu Pin, cinese, il Card. Dionigi Tettamanzi arcivescovo di Genova e in particolare l'attuale patrono dell'IKUE il Card. VLK, arcivescovo di Praga. Un aneddoto che questo cardinale ricorda volentieri è che subì "severi richiami" dal partito comunista perché si era permesso, in uno scritto in esperanto, di criticare Stalin.  Inter multaj esperantistaj episkopoj de la pasinteco (Mons.ro A. Pichler, episkopo de Banja Luka, Mons.ro A. Eltschner Ausi el Prago, Mons-ro Zerr espiskopo de Saratov, Mons-ro W. Miziolek helpepiskopo de Varsovio) kaj de la estanteco (MoEsperantigis Serio Boschinns-ro G.Jakubinyi ĉefepiskopo de Alba Julja (Ru). Mons-ro Paul Iby el Eisenstadt. Mons-ro P. Coveney apostola nuncio) ni ne povas forgesi la faman kardinalon Yu Pin, ĉino, kardi-nalon Dioniĝi Tettamanzi ĉefepiskopo de Genovo kaj aparte la nunan patro-non de IKUE kard. VLK, ĉefepiskopo de Prago. Anedokto, kiun tiu ĉi kardi-nalo volonte memoras, estas ke li spertis "seriozajn riproĉojn" de komu-nista partio ĉar li prenis al si la liberon, en esperanta skribaĵo, kritiki Stalinon.
 A inaugurareil lento cammino verso il riconosci mento ufficiale e stato San PIO X.  Tiu kiu inaŭguris la malrapidan paŝadon al la oficiala agnosko estis Sankta Pio la Deka.
 Fra i suoi ufficiali di Curia c'era uno dei primi esperantisti italiani, Mons. Luigi Giambene.  Inter liaj kuriaj oficistoj estis unu el la unuaj italaj espe-rantistoj, Mons-ro Luigi Giambene.
 Da allora tutti i Pontefici, fino a oggi, seguirono con occhio attento e compiaciuto la crescita del movimento. L'attuale Papa ha perfino "osato", scandalo per non pochi, "parlare esperanto".  Ekde tiam ĉiuj Papoj ĝis hodiaŭ sekvis per zorgo atenta kaj favora la kreska-don de la movado.La nuna Papo eĉ "kuraĝis", skandalo por multaj perso-noj, "parali en esperanto".
 Già Papa Montini aveva dato convinti, concreti e pubblici segni di fiducia al movimento. Ricordiamo solo il suo saluto in Piazza San Pietro ai congressisti dell'IKUE (1975) e il suo intervento personale per autorizzare, con un telegramma in latino, V allora Card. Wojtyla a celebrare la s. messa in esperanto al congresso dell'IKUE a Censtochowa ( 1977).  Jam Papo Montini konvinke, kon-krete kaj publike estis doninta signojn de konfidon al la movado. Ni memorigu nur lian saluton en Placo Sankta Petro al la IKUE-Kongresanoj (1975) kaj lia personan intervenon por rajtigi, per latina telegramo, la tiaman kardinalon Wojtyla celebri sanktan meson en esperanto dum la IKUE-Kongreso en Czesto-chowa (1977).
 E' lecito chiederci il motivo di questa benevolenza degli ultimi pontefici al problema dell'esperanto. I fattori sono certamente molteplici, ma vogliamo rammentare anzitutto raffermarsi lento, ma costante della lingua internazionale a tutti i livelli, compreso quello ecclesiastico, ecumenico e interreligioso. La stessa tensione, a volte aspra e mortificante, fra gli oppositori e i fautori della medesima, ha attirato l'attenzione della Chiesa. Il fatto poi che diversi dittatori combattessero l'esperanto e nel contempo lo usassero per la loro propaganda (si citano per tutti Mao Zedong la cui Radio Pechino trasmetteva cinque volte al giorno in esperanto e la Lega Esperantista Cinese, ovviamente controllata dal Partito, che pubblicava una lussuosa rivista "EL POPOLA CINIO) ha fatto cambiare opinione a varie personalità. Altri hanno preso coscienza del fenomeno esperanto costatando che il movimento esperantista evangelico da tempo aveva tradotto la Bibbia in tale lingua universale.  Licas nin demandi la kialon de tiu ĉi favorkoreco de la lastaj pontifikoj pri esperanto-problemo. Certe multaj estas la faktoroj, sed ni volu rememo-rigi antaŭ ĉio la sukceson malrapidan, sed konstantan de la internacia lingvo je ĉiuj niveloj inkluzive de tiuj ekleziaj, ekumenaj kaj interreligiaj. Eĉ la streĉiteco, foje akra kaj konsterniga, inter la kontraŭuloj kaj la subtenantoj de la sama lingvo, atentitigis la Eklezion. La fakto poste ke diversaj diktatoroj batalus kontraŭ esperanto kaj samtempe uzus ĝin propagandocele (oni citas por ĉiuj Mao Zedong kies Radio-Pekino elsendadis kvin fojojn tage en esperanto kaj La Ĉina Esperanto Ligo, kompreneble kontro-lita de la Partio, kiu aperigis luksan revuon "El Popola Ĉinio") ŝanĝigis opinion al diversaj eminentuloj. Aliaj konsciiĝis pri la fenomeno-esperanto konstatante ke la evangelika esperan-to-movado antaŭ longa tempo tradu-kis la Biblion en tia universala lingvo.
 Ma il fattore scatenante, la reazione positiva e la convinzione della bontà della proposta esperanto sono venute dall'esperienza personale degli ultimi Papi. Il Card. Montini aveva fra i suoi sacerdoti l'allora presidente dell'IKUE, Don Ferdinando Longoni, parroco a Limbiate. Il Card. Wojtyla a Cracovia aveva un considerevole numero di esperantisti cattolici e non cattolici che potevano esercitare il loro diritto associativo solo all' ombra della Chiesa tanto che il cardinale aveva accettato di essere l'alto patrono del 37° congresso IKUE a Censtochowa nel 1977. Il Card. Wojtyla sperimentava a Cracovia la vita catacombale dei cattolici esperantisti la cui attività era "tollerata" solo perché inserita nella pastorale.  Sed la senbrida faktoro, la pozitiva reago kaj la konvinko pri taŭgeco de la esperanto-propono alvenis de la persona sperto de la lastaj papoj. Kard. Montini havis inter siaj sacerdo-toj la tiaman prezidanton de IKUE, Pastro Ferdinando Longoni, paroke-stro en Limbiate. Kard. Wojtyla en Krakovo havis konsiderindan nombron da katolikaj esperantistoj kaj ne katolikaj kies agado estis "tolerita" nur pro la fakto ke ĝi estis inkluzivita en la paŝtista agado.
 Gli esercizi spirituali in esperanto per polacchi, ungheresi, cecoslovacchi, lituani, erano sopportati dal governo solo nel recinto del santuario della Madonna Nera, all'ombra della Conferenza Episcopale Polacca. Questa aveva addirittura incaricato il Vescovo Mons. W. Miziolek, per la pastorale esperantista affiancato a tempo pieno dal sacerdote Don Jòsef Zielonka, animzorganto curatore di anime: Wojtyla sapeva benissimo come il partito usava l'esperanto per la sua propaganda con le trasmissioni giornaliere di Radio Varsavia, attualmente Radio Polonia.  La spiritaj ekcercoj por poloj, hungaroj, ĉekoslovakoj, litovoj, estis permesitaj nur ene de la sankte-jo de la Nigra Madono, en la ombro de la Pola Episkopara Konferenco. Tiu ci senplie estis taskigita Episkopon Mons-ron W.Miziolek, por la esperantista paŝtista agado helpe plentempe de pastro Josef Zielonka: Wojtyla tre bone sciis kiamaniere la komunista partio uzadis esperanton por propra propagando per tagaj elsendoj de Radio Varsovio, nuntempe Radio Polonja.

 Papa Wojtyla proprio perché conoscitore del mondo esperantista, ha potuto e voluto dare un impulso straordinario all'IKUE. Lui cultore del latino e di numerose lingue moderne, non ha avuto paura di parlare dell'esperanto, in privato e in pubblico, anche se qualche conservatore l'ha considerato utopista. Per noi esperantisti cattolici e laici, lo diciamo con orgoglio, Lui, il Papa "venuto di lontano'', ha inaugurato un'era nuova per la comunicazione linguistica nella Chiesa.  Papo Wojtyla ĝuste pro la fakto ke li estis konanto pri la esperantista mondo, povis kaj volis doni eksteror-dinaran instigon al IKUE. Li fakulo pri latina kaj multnombraj modernaj ling-voj, ne timis paroli pri esperanto, ĉu private ĉu puklike, eĉ se kelke da kon-servativuloj ŝatis Un utopiisto. Laŭ ni katolikaj esperantisoj kaj laikoj, ni orgojle kaj fiere asertas tion, Li, la Papo "veninta el malproksime", inaŭguris novan eraon por la sociaj komunikiloj en la Eklezio.
 Significativo il titolo di un libro edito lo scorso anno in Germania: ESPERANTO, Das neue Latein der Kirche /Esperanto, il nuovo latino della Chiesa (autore il Dr. Ulrich Matthias).  Rimarkinda estas la titolo de libro eldonita la pasintan jaron en Germanujo: ESPERANTO, Das neue Latein der Kirche/ Esperanto, la nova latino de la Eklezio (aŭtoro D.ro Ulrich Matthias).
 Certi che l'attuale Papa era favorevole alla traduzione e pubblicazione del messale romano in esperanto, dopo un venticinquennio di alterne vicende, l'IKUE si presentava per il riconoscimento ufficiale della Chiesa. Per una decina d'anni si gioca a rimpiattino. Nessuno si dice competente giacché si tratta di un movimento a carattere internazionale!.... Quanti viaggi a Roma, quante notti insonni e quanta pazienza! Sembrava che il Card. O. Rossi, presidente del Pontificio Consiglio per i Laici, l'unico che si era mostrato favorevole all'esperanto, perché gliene parlava spesso il presidente austriaco, quando lui era Nunzio Apostolico a Vienna, fosse disponibile al riconoscimento, ma poi non se ne fece nulla. Finalmente, arrivò la persona giusta, il nuovo segretario del Pontificio Consiglio per i Laici, il vescovo tedesco Mons. Paul Josef Cordes, dell'arcidiocesi di Paderborn, che sapeva che nella facoltà di cibernetica di quella università il prof. Helmar Frank insegnava esperanto, guidava studi comparati sull'insegnamento delle lingue, compresa la pianificata, presiedeva l'Accademia Internazionale delle Scienze che usava l'esperanto come lingua comune per gli accademici e per gli studenti da tutto il mondo. L'allora presidente dell'IKUE prende la palla al balzo e si rivolge direttamente al vescovo Cordes. 11 tempo neessario per il giro della posta ed ecco fissata anche la data per la consegna del decreto, l'11 febbraio 1992.  Certaj ke la nuntempa Papo estis favora por la traduko kaj aperigo de la roma meslibro en esperanto, post dudekkvino da alternaj travivaĵoj, IKUE-Asocio sin prezentis por la ofi-ciala agnosko de la Eklezio. Dum deko da jaroj, por tiel diri, oni ludis kaŝluEsperantigis Serio Boschindon. Neniu, oni diras, kompe-tentas ĉar temis pri internacia mova-do!.... Kiom da vojaĝoj al Romo, kiom da sendormaj noktoj kaj kiom da pacienco! Ŝajnis ke kard.Opilio Rossi, prezidanto de Pontifika Konsilio por Laikoj, la ununura kiu montriĝis favora al esperanto, ĉar li estis parolinta pri ĝi kun aŭstria Ŝtatprezidento, kiam li estis Apostola Nuncio en Vieno, estus disponebla al rekono, sed poste nenio okazis. Finfine, alvenis taŭga persono, la nova sekretario de Pontifika Consilio por Laikoj, episkopo germana Mons-ro Paul Josef Cordes de la ĉefdiocezo de Paderborn, kiu sciis ke en la fakultato pri kibernetiko de tiu universitato prof-ro Helmar Frank instruadis esperanton, gvidadis komparajn studojn pri la instruado de lingvoj, inkluzive de la planita. Frank estis prezidanto de Internacia Akademio por Sciencoj kaj uzadis esperanton kiel komuna lingvo por la akademianoj kaj la gestudentoj el la tuta mondo. La tiama prezidanto de IKUE tuj kaptas la oportunan okazon kaj adresiĝas rekte al episkopo Cordos. la nocesa tempo por recipro ka korespondado kaj jen fiksita la dato por la livero de la dekreto, la 11-an de februaro 1992, soleno de la Virgulino de Lurdo.
 L'IKUE è nella famiglia delle Associazioni e Movimenti Laicali della Chiesa. Un successo che sprigionò un'ondata di lode e di ringraziamento a Dio e alla Chiesa da parte di tutti gli esperantisti cattolici sparsi nei cinque continenti e un'ondata di ammirazione e di prestigio da parte delle numerosissime e forti associazioni laicistiche del movimento esperantista mondiale, nonché del KELI, la corrispondente associazione dei fratelli evangelici.  IKUE estas en la familio de Laikaj Ekleziaj Asocioj kaj Movadoj. Sukceso kiu eliĝis ondego da laŭdoj kaj dankoj al Dio kaj al la Eklezio en la nomo de la tuta katolika esperEsperantigis Serio Boschinantistaro disa en la kvin konti-nentoj kaj ondego da miro kaj da pre-stiĝo en la nomo de multegaj kaj fortaj laikecaj asocioj de la tutmonda espe-ranto-movado, eĉ de KELI, korespon-danta ligo de evangelikaj fratoj.
 Da quel decreto sono passati veloci dieci anni, davvero impegnativi e costruttivi. L'associazione ha fissato definitivamente la sua sede all'ombra della Basilica di S. Pietro; ha rafforzato il suo abbraccio ecumenico con il KELI e poi con il TOEL (l'analoga ortodossa); ha rinvigorito il suo impegno verso i giovani con il KET (tendopoli esperantista cattolica) nella Repubblica Ceca e con lo JEET (la tendopoli ecumenica per la gioventù) in Germania e con Taizé; ha aumentato le trasmissioni (tre alla settimana) in esperanto di Radio Vaticana; ha pubblicato "ADORU" raccolta ecumenica di canti con note musicali e preghiere; ha rinnovato e rafforzato la rete dei rappresentanti dell'IKUE in 33 Paesi. Si sono favoriti e creati gemellaggi con gruppi di giovani esperantisti specie in Africa (Benin, Togo, Costa d'Avorio, Camerun, Nigeria, Madagascar ...)  Ek de tiu dekreto jam rapide pasis dek jaroj, vere sindevigaj kaj kon-struaj. Ikue-asocio definitive fiksis sian sidejon en la ombro de Baziliko Sankta Petro, plifortigis sian ekume-nan brakumon kun KELI kaj poste kun TOEL (analoga asocio ortodoksa), revigligis sian engaĝon al junularo kun KET (katolika esperantista tenda-ro) en la Ceĥa Respubliko kaj kun JEET (junulara ekumena tendaro) en Germanujo kaj kun Taize'; plilongigis la elsendojn (trifoje semajne) en esperanto de Vatikana Radio; aperi-gis "ADORU" ekumena diserva libro kun muziknotoj kaj preĝoj; renovigis kaj pliampleksigis la reton de repre-zentantoj de IKUE en 33 Landoj. Oni apogis kaj kreis ĝemeliĝojn kun kluboj da esperantista gejunuloj aparte en Afriko (Benin, Togolando, Ebura Bordo, Kamerunio, Niĝerio, Madagaskaro....)
 Nel silenzio e con la testa bassa si cammina. A volte è bello "arrampicarsi"!...  Silente kaj kun la kapo antaŭen oni marŝadas.Fojfoje estas bele grimpi"!...
Don Duilio Magnani Esperantigis Serio Boschin
 
ĈIAM KUN LA PAPO: BONAN PASKON EN KRISTO RESUREKTINTA!
La UECI-Centra Komitato



PASQUA: UN CAMMINO DI RICERCA
 Era stato sbarcato da un veliero su un litorale sconosciuto, in una zona selvaggia abitata da pochi pastori. Il suo sogno era quello di pellegrinare verso la Terra Santa. Si inerpicò sulla montagna che stava di fronte, quasi che qualcosa lo stesse aspettando. Era scomparsa persino la vaga traccia del sentiero che, probabilmente, non c'era mai stato. Salì e salì col cuore in subbuglio. "Infine, su un'altura, proprio davanti a sé, al di sopra di sé, vide tre croci vuote risalire sul ciclo grigio cenere, un cielo che non aveva mai veduto e nemmeno immaginato che potesse esistere. Si fermò per contemplarle, gli occhi ardenti, la bocca socchiusa. Perché tre croci? Perché non una soltanto? Di chi fosse quella di mezzo si sapeva bene. Ma le altre due perché le stavano accanto, che parte avevano avuto in ciò che era accaduto un tempo? Erano le croci di due malfattori, due delinquenti comuni, due assassini. Perché l'avevano messo in croce fra quei due? Perché non era stato crocifisso fra due uomini buoni, innocenti come lui? Oppure solo, assolutamente solo? No, neppure questo gli era slato concesso, aveva dovuto morire tra due ignoti banditi. Perché? Che significato aveva tutto questo? Si fermò davanti a quella di mezzo.
 Questa è la sua croce. Non oso toccarla con la mia mano macchiata di sangue. Non questa. Quest'altra sì, e si accostò ad una delle due croci e l'abbracciò. Questa è la croce del malfattore, la croce del bandito. La mia croce. Oso toccarla perché non è pura, non è più pura di me. Avrei potuto essere io al posto di quel bandito".
 Questo il racconto, soffuso di mesta poesia, di Lagerkvist. Anche noi abbiamo bisogno di sostare ai piedi della croce, di quella di mezzo, pur sapendo che le altre due ci si addicono di più. Il Cristo crocifisso ci dona dei tesori incommensurabili, quali la gioia, la vita, la pace, l'unità, dei quali l'Eucaristia è sintesi e sorgente.
 Il mondo di oggi è immerso in una grande povertà spirituale e necessita di una iniezione di vitalità, di generosità, di vivacità. Il pensiero debole, la cultura libertaria, l'utilitarismo eretto a sistema hanno ingenerato una forma irrazionale di religiosità, hanno ridotto la speranza all'immediato e all'accessibile, hanno mortificato la ragione deprivandola di prospettive ampie e profonde, spingono a ripetere formule vecchie e logore che deludono i giovani.
 Ho visto volentieri i contributi via Internet di alcuni nostri esperantisti circa il confronto appassionato tra la lingua europea o il latino e la universala lingvo.
 L'esperanto potrebbe essere il sale che infonde un sapore particolare alla stanca civiltà occidentale e la luce che fuga le tenebre del piattume e della ripetitività.
 Un maestro di spirito, durante il giorno, riempiva delle sue riflessioni e dei suoi appunti pagine e pagine di un quaderno; alla sera le stracciava, perché, pensava, chi le leggerà? Spero che almeno noi esperantisti cattolici non abbiamo a costringere Gesù a fare altrettanto. La sua, è una parola intramontabile e un punto di riferimento ineliminabile. Noi abbiamo la fortuna di trasmetterla con un linguaggio che travalica i confini dei singoli popoli e che ci unisce in una famiglia, che, come il Signore diceva ai patriarchi, si diffonde a Nord, Sud, Est, Ovest.
 Tutti si è alla ricerca di un più convincente umanesimo; ma, secondo la saggia osservazione di Maritain, o è integrale o non è umanesimo.
 "L'uomo - scriveva questo grande filosofo - non raggiunge la sua perfezione che soprannaturalmente; egli non cresce se non sulla croce. Un umanesimo è possibile, ma a condizione che esso ordini tutto intero all'amore e alla generosità redentrice".
 Forse non è sbagliata l'intuizione di Paul Claudel: "La tentazione dell'uomo moderno non e tanto quella di fare il male, quanto quella di voler dimostrare che non si ha bisogno di Dio per fare il bene, che l'uomo è capace di farlo da solo e che forse un giorno l'uomo riuscirà là dove il Vangelo si è arenato".
 Non è lontano, a mio avviso, il tempo in cui gli uomini saranno talmente stanchi dei loro simili che si volgeranno al Cristo e al suo amore.
 E' questo l'augurio pasquale che vorrei lasciare agli amici samideanoj. La nostra lingua è un piccolo seme; ma, senza timore, seminiamolo ovunque; nella primavera di Dio e della risurrezione esso fiorirà.
 Quanto saranno belli i giardini del mondo quando le piante profumeranno di questo fiore dai mille variopinti colori!!!
 Milano: Pasqua 2002
Mons. Giovanni Balconi


I MOTIVI DI UNA LINGUA NEUTRALE
Sarebbe ridicolo e infantile muoverci su questo terreno per simpatia o per avversione a una o più lingue nazionali. Ogni scelta onesta obbedisce a ragioni etiche e oggettive. Neppure il dato di fatto, la situazione storica, può essere motivo per la scelta linguistica. Non è questione di maggioranza o di minoranza. Per scegliere la lingua della comunica zione globale o, in campo più ristretto, un'eurolingua, occorrono seri principi di etica naturale, sociale, biblica e teologica.
 1 - Motivo di etica naturale: la dignità della persona umana e quindi dei popoli. Ogni lingua esprime l'identità personale ed etnica. E' un diritto inviolabile e inalienabile. L'egemonia di una lingua sulle altre comporta scompiglio, discriminazione, disordine, inferiorità.
 2 - Motivo culturale-politico: Ogni conquistatore o dittatore ha imposto sempre la propria lingua e la propria moneta per poter meglio dominare e assimilare i vinti. Oggi il prepotere politico-eonomico, oltre che ideologico, con mano felpata e velata continua con lo stesso stile. Anche la lingua per la comunità dei popoli è soggetta al principio di democrazia.
 3 - Duplice motivo biblico:
 3.1. Dio vuole la pluralità delle lingue e delle culture, un mosaico vivente dell'umanità (Giovanni Paolo II). Rifiuta ogni supremazia dell'uomo sull'uomo. La famiglia dei popoli a Babele (Gen. 11) non può reggersi nel segno di una torre alta fino al cielo" (potere politico-eonomico), né nel segno "dell' unità del linguaggio ".
 Lo Spirito Santo avrebbe potuto usare le tre lingue "supernazionali" del tempo, la greca, la latina, la lingua del Tempio. No, preferisce due distinti miracoli linguistici piuttosto che preferire le lingue egemoni della cultura (Grecia), della politica (Roma) di una religione (Gerusalemme). Infatti:
 3.2.1. Quando gli Apostoli si rivolgono allo straniero parlano "in modo miracoloso" la lingua dell'ascoltatore:".... Furono pieni di Spirito Santo e cominciarono a parlare in altre lingue, come lo Spirito Santo dava loro il potere di esprimersi". (At.2,4)
 3.2.2. Quando un solo apostolo, è il caso di Pietro, si rivolge a tutti gli stranieri insieme (erano di 17 nazioni, cfr. vv.8-11) parlando "galileo" allora il miracolo rispetta ogni gruppo linguistico: "... la folla accorsa e meravigliata, perché ognuno a parte sentiva parlare nella propria lingua o dialetto". (At. 2,6-8).
4 - Motivo teologico-dottrinale: il Catechismo della Chiesa Cattolica, al nr° 1936, recita: L'uguaglianza tra gli uomini poggia essenzialmente sulla loro dignità personale e sui diritti che ne derivano. "Ogni genere di discriminazione nei diritti fondamentali della persona... in ragione del sesso, della stirpe, del colore, della condizione sociale, della lingua o religione, deve essere superato ed eliminato, come contrario al disegno di Dio "(Gaudium et spes, 29).
 Se ci sbagliamo, correggetici! Ma se siamo nel giusto allora l'impegno è per tutti: Vaticano, Diocesi, Parrocchie, Conferenze Episcopali, Università. Istituti, Seminari, Associazioni, Movimenti ecclesiali e semplici fedeli. Lottiamo insieme per la giustizia linguistica.
 Don Duilio Magnani
 

 In onore, e per festeggiare il centenario (9.01.1902 - 9.01.2002) della nascita del beato JOSEMARIA ESCRIVA' DE BALAGUER, fondatore dell'Opus Dei, proponiamo ai nostri lettori alcune considerazioni estratte da "Cammino" opera tradotta in quaranta lingue, incluso l'esperanto. Dei 999 consigli prendiamo il capitolo relativo a:

 COSE PICCOLE
  813 - Fate tutto per Amore. - Così non ci sono cose piccole: tutto è grande. - La perseveranza nelle piccole cose, per Amore, è eroismo.   813 - Faru ĉion pro Amo. -Tiel ne estas etaj aferoj: ĉio estas granda. - La persisto pro Amo en la etaj aferoj estas heroeco.
  814 - Un piccolo atto, fatto per  Amore, quanto vale !   814 - Kiom valora estas eta ago, farita pro Amo!
  815 - Vuoi davvero essere santo? - Compi il piccolo dovere d'ogni momento: fa' quello che devi e sta' in quello che fai.   815 - Ĉu vi vere deziras esti sankta? - Plenumu la etan devon de ĉiu momento: faru, kion vi devas fari, kaj atentu pri tio, kion vi faras.
  816 - Hai sbagliato cammino se disprezzi le cose piccole.   816 - Vi devojiĝis, se vi malŝatas la etajn aferojn.
  817 - La santità "grande" consiste nel compiere i "doveri piccoli" di ogni istante.   817 - La "granda" sankteco troviĝas en la plenumo de la etaj devoj de ĉiu momento.
  818 - Le anime grandi hanno in gran conto le cose piccole.   818 - La grandaj animoj tre atentas la etajn aferojn.
  819 - Perché sei stato "in pauca fidelis" - fedele nel poco - entra nel gaudio del tuo Signore. - Sono parole di Cristo - "in pauca fidelis!..." - E adesso disprezzerai le cose piccole, se si promette gloria a coloro che ne hanno cura?  819 Ĉar vi estas "in pauca fidelis"- fidela pri la eto, - eniru en la ĝojon de via Sinjoro. -Tiuj estas vortoj de Kristo - "in pauca fide lis!..." Ĉu vi malŝatos nun la etajn aferojn, se oni promesas la gloron al tiuj, kiuj observas ilin?
  820 - Non giudicare dalla piccolezza degli inizi: una volta mi fecero notare che non si distinguono per ordine di grandezza i semi che danno erbe annuali da quelli che danno alberi centenari.   820 - Ne juĝu per la eteco de la komencoj: iam oni rimarkigis al mi, ke oni ne distingas per la grandeco tiujn semojn, kiuj donos jarajn herbojn de tiuj, kiuj produktos jarcentajn arbojn.
  821 - Non dimenticare che sulla terra tutto ciò che è grande è cominciato piccolo. Ciò che nasce grande è mostruoso e muore.   821 - Ne forgesu, ke en la tero ĉio granda komencis estante malgranda. - Kio naskiĝis granda estas monstra kaj mortas.
  822 - Mi dici: quando si presenterà l'occasione di fare qualcosa di grande..., allora! - Allora? Pretendi di farmi credere e di credere tu stesso, sul serio, che potrai vincere le Olimpiadi soprannaturali, senza la preparazione quotidiana, senza allenamento?   822 - Vi diras al mi: Kiam prezentiĝas la ŝanco fari ion grandan... tiam! - Ĉu tiam? Ĉu vi pretendos kredigi al mi, kaj serioze kredi vi, ke vi povos venki en la supernatura Olimpiado sen ĉiutaga preparado, sen ekzercado?
  823 - Hai visto come hanno innalzato quell'edificio grandioso? - Un mattone, poi un altro. Migliaia. Ma a uno a uno. - E sacchi di cemento, a uno a uno. E blocchi squadrati, che contano ben poco rispetto alla mole dell'insieme... - E pezzi di ferro. - E operai che hanno lavorato giorno dopo giorno, le stesse ore... Hai visto come hanno innalzato quell'edificio grandioso?... - A forza di piccole cose!   823 - Ĉu vi vidis kiel oni konstruis tiun impone grandan konstruaĵon? - Brikon, post briko. - Milojn. Sed unu post la alia. - Kaj sakojn da cemento, unu post unu. - Kaj konstruŝtonojn, kiuj ne multe gravas antaŭ la amaso de la tutaĵo. - Kaj pecojn da fero. - kaj laboristojn. laborante ĉiutage, la samajn horojn... Ĉu vi vidis kiel oni starigis tiun impone grandan konstruaĵon?... -Dank' al malgrandaj aĵoj!
  824 - Hai mai osservato in quali "minuzie" si esprìme l'amore umano? - Ebbene, anche l'Amore divino si esprime in "minuzie".   824 - Ĉu vi ne vidis en kiaj "etaĵoj" estas la homa amo? - Do, ankaŭ en "etaĵoj" estas la dia Amo.
  825 - Persevera nel compimento esatto dei tuoi doveri di adesso. - Quel tuo lavoro - umile, monotono, piccolo - è orazione tradotta in opere che ti dispongono a ricevere la grazia di quell'altra attività - grande, ampia e profonda - che tu sogni.   825 - Sekvu en la gusta plenumo de la nunaj devoj. - Tiu laboro - humila, monotona, malgranda - estas preĝo realigita en agoj, kiuj pretigas vin por ricevi la gracon de tiu alia laboro - granda, larga kaj profunda - pri kiu vi revas.
  826 - Tutto ciò in cui interveniamo noi, piccoli uomini - perfino la santità - è un tessuto di piccole cose, le quali - secondo la rettitudine d'intenzione - possono formare un arazzo splendido d'eroismo o di bassezza, di virtù o di peccato. I poemi epici riferiscono sempre avventure straordinarie, mescolate tuttavia a particolari di vita domestica dell'eroe. - Possa tu sempre tenere in gran conto - linea retta! - le piccole cose.   826 - Ĉio tio en kiu intervenas ni, la malfeliĉaj homoj - ĝis la sankteco - estas teksaĵo el etaj malgrandaĵoj, kiuj - laŭ la honesteco de la intenco - povas formi mirindan tapiŝon de heroeco a ŭ malnobleco, de virtoj a ŭ de pekoj. La ĝestoj ĉiam rakontas gigantajn aventurojn, sed miksitaj kun hejmaj detaloj pri la heroo. - Volu Dio, ke vi multe konsideru - rekta linio! - la etajn aferojn.
  827 - Ti sei mai soffermato a considerare la somma enorme che possono arrivare a costituire "molti pochi"?   827 - Ĉu vi iam konsideris la grandan sumon, kiun povas konsistigi "multaj malmultoj"?
  828 - L'esperienza è stata dura: non dimenticare la lezione. - Le tue vigliaccherie di oggi sono - è chiaro - parallele alle tue piccole vigliaccherie abituali. "Non hai potuto" vincere nelle cose grandi, "perché non hai voluto" vincere nelle piccole cose.   828 - La sperto estis malmilda: ne forgesu la lecionon. - Viaj nunaj grandaj malkuraĝoj estas - tio estas klara - paralelaj al viaj ĉiutagaj malgrandaj malkuraĝoj. "Vi ne povis" venki en la granda, "ĉar vi ne volis" venki en la malgrandaĵoj.
  829 - Non hai visto come brillava lo sguardo di Gesù quando la povera vedova lasciava nel tempio la sua piccola elemosina? - Tu dagli quello che puoi dare: il merito non sta nel poco o nel molto, ma nella volontà con cui lo dai.   829 - Ĉu vi ne vidis la fajron de la rigardo de Jesuo kiam la malriĉa vidvino lasas en la templo sian malgrandan almozon? - Donu vi, kion vi povas doni: la merito ne estas en la malmulto nek en la multo, sed en la volo per kiu vi donas ĝin.
  830 - Non fare... lo sciocco: è vero che - al massimo - hai il ruolo di una piccola vite in questa grande impresa di Cristo. Sai però che cosa significa che la vite non stringa abbastanza o salti dal suo posto? Si allenteranno pezzi più grandi o andranno in frantumi gli ingranaggi. Il lavoro rallenterà. - Forse si renderà inutile tutto il meccanismo. Così una grande cosa può essere una piccola impresa!   830 - Ne estu.... stulta: estas vero, ke vi - maksimume - ludas la rolon de malgranda ŝraŭbo en tiu granda entrepreno de Kristo. Sed, ĉu vi scias kion signifas, ke la ŝraŭbo ne premas sufice aŭ elsaltas el sia loko?: pli grandaj pecoj cedos aŭ la radoj falos difektitaj. La laboro estos malhelpata. Eble la tuta maŝinaro difektiĝos. Kiel granda afero estas esti malgranda ŝraŭbo!


Il giorno della memoria 27 gennaio 2002
KIUJN GENOCIDOJN KAJ MALJUSTAĴOJN DIO DEVUS MALEBLIGI?
QUALI GENOCIDI O INGIUSTIZIE DIO DOVREBBE IMPEDIRE?
continua dal numero precedente
  Ne prezentiĝis obĵetoj antaŭ tiaj konkludoj laŭ kiuj Dio devus montri sian ekziston kaj defendon sian honoron ankaŭ en tiaj eventoj: se tio ne okazas, signifas ke mankas io en la universala ordo aŭ ke li estas ne sufice potenca!   Non ci furono obiezioni di fronte alla conclusione che Dio doveva salvare il suo onore anche in questi casi: se non lo fa, vuoi dire che manca qualcosa nell'ordine universale o che è impotente!
  Kaj tiel la penso ke "post Auschwitz" Dio estas procese persekutebla forvaporiĝis pro tio, ke sur la benkoj de akuzitoj, certe kulpaj, oni devus lin kunpeli ofte, eble ĉiutage.   E intanto l'idea che "dopo Auschwitz", Dio era messo sotto processo svaniva perché occorrerebbe metterlo sui banchi degli imputati troppo spesso, quasi ogni giorno.
  Kaj kial koncedi, en niaj juĝoj, ke Dio forestu kiam ŝiroŝtelisto mortige frapigas, kvankam eble nevole, la kapon de maljunulino kontraŭ la stona trotuaro? Kaj kial Dio ne devus malhelpi ke ruiniĝu la ponto ĝuste kiam dekoj da autoj estas gin trapasantaj? Temas ĉiam pri homa sufero, ofte kaŭzata de homaj kulpoj, eĉ tiuj ĉi! Kial dispensi Dion en tiaj kazoj?   E perché concedere che Dio se ne Stia in disparte quando lo scippatore fa sbattere mortalmente la testa della vecchietta sul marciapiede? E perché Dio non impedisce che crolli il ponte proprio mentre decine di automobilisti stanno transitando? E' sofferenza umana, e spesso per colpa di altri, anche questa! Perché esonerare Dio in questi casi?
  Kaj kiam sur la aŭtososea placeto misfortulo sin vidas inerta kaj senpotenca spektanto pri aŭtomobilo plonĝanta kaj mortiganta lian edzinon kaj liajn gefiletojn?   E quando sulla piazzola dell'autostrada un uomo si trova inerte e impotente spettatore di una macchina che piomba e gli uccide la moglie e i figlioletti?
  Se profunde konsideri, tiukampe ne troviĝas okazoj majoraj kaj minoraj ĉar la homa sufero okupas ĉiam la tutan animon de tiu kiu estas senkulpe frapita kaj de tiuj kiuj restas por plori. Eble endas taksi ne sufiĉe humana aŭ senigita je homaj sentemoj la opinio dispensanta Dion el lia devo interveni eĉ en "minoraj" suferoj, minoraj nur por kontisto. - Dio estas, de niaj pliprofundaj pensadoj, devigata interveni ĉiam kaj ĉie. Ĉu tio ne apartenas al la nocio mem de Dio?   A ben guardare non esistono casi "grandi" e casi "piccoli" perché il dolore umano occupa sempre tutto l'animo di chi muore e di chi resta. Forse non si è abbastanza umani quando si pretende di esonerare Dio nei casi di minori proporzioni, minori solo per il contabile. Dio dovrebbe intervenire sempre!
  Fronte al tia postdiskuta aserto, eltirita el faktoj eble vivitaj en unua persono, neniu dubis ke malkonsento estintus kontraŭlogika: fariĝis fakte pli kaj pli evidentaj partianeco, diskriminacio, preskaŭ rasismo vestita je justeco, kiam oni emas savi iujn kaj malsavi alijan kvazaŭ oniaj similuloj ne estus ĉiuj egalaj.   Di fronte a questa affermazione, corredata da fatti forse vissuti in prima persona, nessuno credette di poter dissentire perché si faceva evidente una parzialità, anzi una discriminazione, quasi un razzismo ammantato di pietà, un permettersi di salvare alcuni e sacrificare altri come se i nostri simili non fossero tutti uguali!
  Kaj la konsideroj denove pliampleksiĝis ĉar se licas pretendi ke Dio intervenu por malebligi kiam estas pereanta homa senkulpa kaj senmalprudenta vivo maljuste frapita, kial ne rajtigi niajn pensojn pretendi ke Dio malhelpu aliajn maljustaĵojn, foje pli dolorigaj ol la morto? Ni ekzemplu per senkulpulo kondamnita pro juĝa eraro a ŭ, plej malplibone, pro falsa atesto, aŭ frapita en tenera aĝo de mortiga kancero aŭ incidento mortiga aŭ debiliga... Ne justas kaj ne eblas deskriminacii la suferojn: iuj forigitaj de Dio, aliaj ignoritaj de Li, laŭ niaj pensoj.   E le considerazioni si allargarono perché se è lecito pretendere che Dio intervenga quando si tratta della vita umana ingiustamente, o senza propria colpa, colpita, perché non pretendere che egli intervenga per impedire altre ingiustizie che sono pure fonte di sofferenza, a volte più incidente della stessa morte? Pensiamo al condannato ingiustamente, per errore giudiziario o, peggio, per falsa testimonianza; oppure del colpito in tenera età da mortale tumore o da incidente mortale o debilitante. Perché discriminare le sofferenze: alcune impedite da Dio, altre concesse dal nostro ragioniere.
  Ĉu tiu distingo estas farata por ne enmiksi Dion tro ofte en niajn aferojn, ad pro tio ke ni estas interesitaj pli rilate tion kio ŝmacas aŭ ekscitas evidentan problemon? Ke Dio intervenu ĉiam kiam la homo suferas, eĉ la unuopulo!   Lo si fa per non costringere Dio ad un continuo intervento o perché a noi ragionatori non ci interessa ciò che non è eclatante e portatore di impellente problema?
  Antaŭenirante laŭ tiuj konkludoj, unuanimis la koversaciantoj, oni finiĝas por postuli, kaj rajtigi kaj defii, ke Dio ŝanĝu la okazantaĵojn je ĉiu movo de folio, ĉar la okazoj de sufero estas sennombraj.   Procedendo su questa strada, concordarono i conversanti, si finisce per pretendere che Dio intervenga ad ogni movimento di foglia, passi questa espressione.
  Se validas tiu indukta rezonado "el grandaj al malpli grandaj, kaj el perfortaj suferoj al ĉiuspeca sufero", necesas pli antaŭneniri ĝis atingi almenaŭ kelkajn el la kaŭzoj de la suferoj kaj maljustaĵoj. Se plu-helpiĝi per ekzemplo: oni scias ke la fonto de maljustaĵoj (kun ĉio sekva) kuŝas en la interno de la homo kiu libervole (ĉi tie ne interesiĝas la pensoagoj ne libervolaj) ne kontraŭstaras aŭ sin fordonas al la altiro de la egoismo. Se la malbono naskiĝas tie-ĉi, kial ni ne deziras kaj pretendas ke Dio malhelpu la naskiĝon mem de la malbono? Kial pretendi ke li malhelpe agu dum la malbono jam produktas siajn efikojn videblajn, anstataŭ ol bloki kaj nuligi ĝian fonton mem?   Se è valido il nostro indurre "dal più grande al più piccolo", cioè il non distinguere tra dolori grandi e dolori piccoli, occorre andare oltre. Esempio: è risaputo che la fonte dell'ingiustizia (con tutto quello che segue) nasce dall'interno dell'uomo che volontariamente (non ci interessano - ora gli accaderi involontari) non contrasta o favorisce la spinta all'egoismo: se il male nasce da qui, perché non pretendere che egli intervenga mentre il male sta per produrre i suoi effetti visibili, anziché stroncarlo subito al suo sorgere?
  Ne facilis, antaŭ tiu argumentado, por la ses sin liberigi de la devo konsenti ĉar ne estas iu kiu ne dezirus ke la malbono, se tio eblas, ne estu forigata ekde ĝia naskiĝo. Ŝajnis nelogike ne konsenti. Nur post kelke da hezitoj ekaperis la dubo ke tia konkludo povas redukti la homon al simpla manekeno, tio estas senigita el la kapablo de decido: al li restus nur la kapablo elekti inter simpla bono kaj pli granda bono ĉar en la momento de la eventuala ekelekto pri la malbono, jen la di blokanta interveno. Tiu sorto, ne estus aĉa sorto, eĉ estus feliĉa sorto, se ĝi similas, laŭ dikredantoj, al tiu de la beatuloj ĉe Dio, al kiuj eĉ ne prezentiĝas la tento pensi kaj deziri la malbonon.   Non fu facile, a questo punto, per i sei liberarsi dal dovere di consentire poiché chi non è d'accordo che il male, potendo, va stroncato fin dalla sua origine? Pareva illogico non essere d'accordo. Solo dopo qualche esitazione a qualcuno parve che la conclusione tendesse a ridurre l'uomo a un manichino, cioè senza capacità decisionale: gli resterebbe soltanto la capacità di scegliere tra un bene e un bene maggiore perché nel momento che stesse per scegliere il male, ecco l'intervento impediente di Dio. Questa non sarebbe una sorte malvagia, no certamente, anzi è quella che i credenti attribuiscono ai beati presso Dio, ai quali neppure si presenta la tentazione di organizzare nella mente il male.
  Ni estas, daŭrigas la koversacio, projektantaj, ĉu ankaŭ planantaj?, novan tipon de homaro. Ja necesus ke Dio konceptintus kaj volintus homon tute alian.   Si tratterebbe di un nuovo tipo di uomo. Già occorrerebbe che Dio avesse concepito un altro tipo di uomo. 
  Eble estas ĝuste tio kion ni devas peti al Dio (se li vere estas): homo malpli libervola aŭ neniel libervola: libera nur en... en kio? Malfacilas imagi agon en kiu ne videblas la devo respekti la aliajn... kie kuŝas ankaŭ la risko tion reglekti. Kaj tiam ni bezonus denove ŝanĝi homon!...   Forse è proprio questo che dovremmo, o avremmo dovuto, pretendere da Dio, sempre che ci sia. Un uomo meno libero o per niente libero: libero solo in... in che cosa? Io non saprei immaginare una azione in cui non si scorga il dovere di rispettare gli altri, dove sta il rischio di non farlo...
  Al la menso de kelkaj alvenis rememoroj de lernejo, aŭ jom engaĝigaj legaĵoj, kaj oni atentis, kvazaŭ manovrante ion jam ekensceniĝantan: "Tio estas la klasika problemo de la ekzisto de la malbono en la mondo: ĝia ĉeesto ŝajnas malrajtigi pensi ke ĉe la origino staris (kaj staras) la kreiva ago de iu Dio ĉiopova kaj justa kaj bona, dum male se oni akceptas tian Dion, ŝajnas necesa la neado de la malbono en la mondo: kio absurdas ĉar kontraŭevidente!"   A qualcuno dei sei vennero in aiuto reminiscenze scolastiche e di letture un po' impegnate, e osservò con aria di scoperta: "ma questo è esattamente il problema della esistenza del male nel mondo: la presenza di questo sembra impedire di pensare che all'origine ci stia l'atto creativo di un Dio onnipotente e giusto e buono, mentre se poi accetti questo Dio, pare necessario negare l'esistenza del male nel mondo: il che è assurdo perché contro l'evidenza!"
  "Entute - pludiras alia - tio ne estas la problemo malkovrita de Primo Levi (kaj de ni), sed la problemo de ĉiu homo de ĉiu tempo, la problemo kiu okupadis la menson de sennombraj filozofoj kaj ankaŭ, kvankam konfuze, la nian nun". Ja, Primo Levi plisentis ĝin nur en tragika momento.   "Insomma - osserva un altro - questo non è il problema di Primo Levi ma il problema di ogni uomo in ogni tempo, il problema che ha occupato la mente di innumerevoli filosofi e anche la nostra ora". E' il problema che Primo Levi ha scoperto solo ad Auschwitz, in un momento tragico.
  La diskuta dialogo kvietiĝis, sed restis ankoraŭ tempo, antaŭ ol ekdormeti, pro fina konsidero: se Dio ekzistas, Li ververe malsamas rilate nin kaj ne eblas dikti por li dekalogon de konduto. Iam la biblia psalmisto sin sentis venkita kaj ĉirkaŭata de ĉiuspecaj malamikoj kaj limiĝoj, sed ne sin sentis embarasita vidi Dion sia liberanto kaj savanto. Eĉ pli: alia profeto enbuŝigas al Dio: "Ĉar miaj vojoj ne estas kiel viaj vojoj! Kaj miaj pensoj kiel viaj pensoj".  Il discorso si acquietò, ma, dentro, in qualcuno avanzò il dubbio: se Dio c'è, egli è davvero diverso da noi e non gli si può dettare un decalogo di comportamento. Già il salmista biblico si era visto sconfitto, tra nemici e limiti di ogni sorta, ma non si era trovato imbarazzato nel vedere in Dio il suo liberatore e il salvatore. Anzi un altro profeta gli fa dire: "Perché le mie vie non sono le vostre vie"...
 Armando Zecchin

55-a Kongreso de internacia Katolika Unuiĝo Esperantista
 Kromĕříž (Ĉeĥa Respubilko) 20-27 julio 2002

 Kromĕříž "atendas vin" 
c'è ancora posto, partecipate, non ve ne pentirete!


MIA PAROĤO

 Katolika Sento lanĉas inviton al legantoj. Sendu al nia redakcio foton de via paroĥo kun mallonga prezento-teksto en esperanto. Vizitu vian parokestron kaj petu de li helpon.
 Ĉi tiu iniciato helpos koni nin reciproke: prezenti al la familio de la katolikaj esperantistoj la unuajn lokojn de nia kredo; prezenti al nia paroĥo la agadon de katolika esperanto-movado.
Ni atendas vin!



QUOTE ASSOCIATIVE ANNO 2002

ssociato ordinario (SO)
Associato giovane (SG)
Associato familiare (SF)
Associato ordinario con Espero Katolika (SOE)
Solo abbonamento a Katolika Sento (AK)
Solo abbonamento a Espero Katolika (AKE)
Associato sostenitore (SS)
Associato sostenitore con Espero Katolika (SSE)
16
8
8
37
9
21
32
74
euro
euro
euro
euro
euro
euro
euro
euro
Nota Bene: 1 euro = 1936,27 lire
I versamenti vanno fatti sul C.C.P. n. 11129475 UECI, viale C. Zavagli 73, 47900 RIMINI



INFORMAZIONI BREVI
   Eugeniusz RYBARCZYK, membro de IKUE, sendis al K.S. leteron kies titolo estas "Esperanto en Danio" Li skribas: Mi volas informi vin pri Esperanto-agado en Danio, ĉefe en Kopenhago, kie mi loĝas kaj iomete agas en Esperantujo.
   La ĉefurbo havas longan tradicion sur tiu kampo, ĉar la unua klubo ĉi tie estis fondita en 1908. Do baldaù danaj esperantistoj solene festos 100-jaran datrevenon. Tuj post la fondo de la E-klubo ekstaris multaj aliaj branĉoj, kiel ekzemple Laborista Ligo kaj Studenta Asocio. Kelkaj seriozaj gazetoj organizadis senpagajn kursojn dezirante popularigi la lingvon. Oni lernigis eĉ telegrafistoj kaj revuoj. Oni verkadis grandan fervojistan vortaron en esperanto. Bedaŭrinde tiu prospera tempo finiĝis en la jaro 1950 post enkonduko de tiel nomata Plano de Marŝalo. Depost tiu tempo usonanoj en okcidentajn landojn penetrigis siajn modernajn produktojn, ne tradukinte instrukciojn por devigi alilandanojn lerni la anglan lingvon. Pro tio multaj junaj homoj perdis intereson pri esperanto.
  Nuntempe en Danio nia laboro aspektas mizere. Funkcias E-kluboj en kvin grandaj urboj po keldek membroj. La plej dinamikaj estas tri kluboj en Kopenhago. Unu la plej aktiva estas Fervojista klubo kun 70 membroj loĝantaj en Kopenhago kaj en ĉikaŭaĵoj. Plimulto estas emeritoj, kiuj pro malbona sanstato ne ĉiam partoprenas en ĉiusemajnaj kunvenoj. Efektive venas ĉ. 15 personoj. Malgraŭ tiuj malfacilaĵoj okazas lingvoperfektiĝo, diversaj ludoj aŭ prezentado de lumbildoj kunportitaj de niaj gekolegoj el diversaj vojaĝoj tra foraj landoj. Ni gastame akceptas en nia klubejo ankaŭ alilandajn samideanoj. La klubo funkcias ĉiun lundon de 19° ĝis 22° horo.
 Ĉiujn esperantistojn pretervojaĝantajn tra Kopenhago ni bonvenigas!
 Kun amikaj salutoj.
 Adreso de la Esperanto-Fervojista Klubo Kopenhago, strato Vasbygade nr. 10
* * * * *
II Gruppo Esperantista Pistoiese "Umberto Stoppoloni" ha realizzato il Calendario Esperantista 2002, contenente tutte le iniziative esperantiste di quest'anno e tante altre informazioni. Costo: 5 euro a copia. Chi fosse interessato all'acquisto si rivolga a: Nicola MORANDI tel. 0573.90.40.14 o cell. 347.78.92.672 aŭ skribu al: Pistoja Esperanto-Grupo "Umberto Stoppoloni" Viale Adua, 44 - 51100 PISTOIA.


Por nia esperanta kulturo
 KIO ESTAS ISBN?

Inter la bibliografiaj indikoj ĉe multaj titoloj oni povas trovi la mallongigon «ISBN», kiun ĉiam sekvas dekcifera numero. Kio estas ĉi tiu numero?
La mallongigo devenas de la anglalingva nomo «INTERNATIONAL STANDARD BOOK NUMBER»; en Esperanto oni povas (laŭ lerta formulo de Wouter Pilger) tion traduki «INTERNACIA SISTEMA BIBLIOGRAFIA  NUMERO». Ĝi ĉefe celas identigi librojn kiel komercajn varojn, tiel ke oni povu sen ambigueco mendi difinitan eldonon en difinita formo. La plej multaj klientoj de UEA ne bezonas uzi tiun numeron, sed ĝi montriĝis tre utila por bibliotekoj, librovendejoj kaj similaj institucioj.
La numero konsistas el kvar cifergrupoj: grupidentigilo, eldoneja prefikso, titolnumero kaj kontrolcifero. La grupidentigilon determinas generale la lingvo de la regiono, en kiu troviĝas la eldonejo.
Universala Esperanto-Asocio estas ĝis nun la sola Esperanta eldonejo, kiu uzas la specialan internacian grupidentigilon, 92. La «grupon 92» kunordigas fako de la Sekretariato de Unesko.
Do Lingvistìkaj aspektoj de Esperanto havas la ISBN 92 9017 021 2. La cifergrupo 92 signifas, ke la eldonejo estas ano de la speciala internacia grupo. 9017 estas la numero asignita al UEA en tiu grupo. 021 estas la numero asignita al Lingvistìkaj aspektoj de Esperanto de UEA, kaj 2 estas kontrolcifero determinita per algoritmo de la aliaj ciferoj. La kontrolcifero malhelpas, ke oni plenumu mendon per la malĝusta eldonaĵo pro erare donita ISBN. Uzeblaj kontrolciferoj estas 0 ĝis 9 kaj X, kiu havas la valo-ron 10.
Eldonejoj, kiuj volas partopreni en la ISBN-programo, povas akiri pliajn informojn de Internationale ISBN-Agentur, Postfach 1407, D-l Berlin 30, FR Germanio.


TORTONA (AL) 2002 - 13/14 Aprile
15a Due giorni, organizzata dagli Esperantisti Cattolici Milanesi

(Piazza Duomo, 16-Milano Tel. 02/72001944 -02/66301958-02/2008389)

TORTONA (AL) 2002 - 13/14-an de Aprilo
15a Renkontiĝo organizita de la Milanaj Katolikaj Esperantistoj

(Placo Duomo, 16 - Milano Tel. 02/72001944 - 20/66301958 - 030/2008389)
13 Aprile 2002 - Sabato
Mattinata libera per eventuale visita della città
13-an Aprilo 2002a - Sabate
Libera mateno por eventuala vizito de la urbo.
12.30 Pranzo presso il Centro di Spiritualità "Cenacolo Francescano" Via S. Francesco d'Assisi, 5 - TORTONA (AL)  Tel. 0131/861166 12.30 Tag-manĝo ĉe Centro di Spiritualità "Cenacolo Francescano" - Via S. Francesco d'Assisi, 5 - TORTONA  (AL) - Tel. 0131/861166
14.30 Esposizione di libri 14.30 Libro-ekspozicio
14.45 Benvenuto alla Due Giorni
(G.Corrado)
14.45 Bonvenon al la "Du-Tago"
(G. Corrado)
15.00 Raymond Schwartz e le sue opere.
Interventi e dibattito.
15.00 Raymond Schwartz kaj ties verkaro 
Intervenoj kaj debatoj
16.00 Pausa 16.00 Intervalo
16.30 Opere non cabarettistiche di un cabarettista 16.30 Ne-kabaredaj verkoj de kabaredisto
17.00 Il mio amico Raymond Schwartz
(G. Conti)
Interventi e dibattito.
17.00 Mia amiko Raymond Schwartz
(G. Conti).
Intervenoj kaj debatoj
18.40 Preghiere vespertine
(o Via Crucis nel parco)
18.40 Vesperaj preĝoj
(aŭ Kruc-vojo en la parko)
19.30 Cena 19.30 Vesper-manĝo
20.45 Storia di Tortona 20.45 Historio de Tortona
22.00 Compieta 22.00 Kompletorio
14 Aprile - Domenica 14.an Aprilo 2002a - Dimanĉe
08.00 Incontro per la preghiera del mattino 08.00 Renkontiĝo por la matenaj preĝoj
08.30 Colazione 08.30 Maten-manĝo
09.00 Vita di Don Gnocchi
(Dr. Giovanni Daminelli)
09.00 Vivo de Don Gnocchi
(D.ro Giovanni Daminelli)
09.45 Don Gnocchi "Cappellano militare"
(Prof. Serenella Giacchino Terruzzi)
09.45 Don Gnocchi "Armea Pastro"
(Prof. Serenella Giacchino Terruzzi)
10.30 Pausa 10.30 Intervalo
10.50 Don Gnocchi, l'educatore 
(Mons.Giovanni Balconi)
Interventi
10.50 Don Gnocchi, la edukanto
(Mons. G. Balconi).
Intervenoj kaj debatoj
11.30 Santa Messa 11.30 Sankta Meso
12.45 Pranzo
Passeggiata nel parco
12.45 Tag-manĝo
Libera promenado en la parko
14.15 Aspetti organizzativi del Movimento Esperantista Cattolico.
Preparazione del Congresso Nazionale e partecipazione ad altri congressi. 
Conclusioni e saluti.
14.15 Aspektoj de la Organizado de la Katolika E-Movado 
Preparo al la Nacia kaj aliaj kongresoj
Konkludoj kaj salutoj.
N.B. Il programma prevede principalmente l'uso dell'Esperanto sia
per le presentazioni sia per gli interventi.
N.B. = (Notu bone). La programo antaŭvidas ĉefe la uzon de Esperanto ĉu por la prezentoj ĉu por la intervenoj.
Il costo per il pernottamento, due pranzi, cena e colazione 56,00
euro = £108.430.
La kosto por la tranokto, du tag-manĝoj, vesper-manĝo kaj maten-manĝo = 56,00 eŭroj.
Volendo arrivare il giorno precedente, quindi 2 pernottamenti, 2 pranzi, 2 cene e 2 colazioni, costo 82,00 euro = £ 158.774 Se oni alvenas la antaŭan tagon, tial 2 tranoktoj, 2 tag-manĝoj, 2  vesper-manĝoj kaj 2  maten-manĝoj. kosto 82,00 eŭroj.



RADIO VATIKANA ELSENDOJ EN ESPERANTO

 La elsendoj okazas en tri tagoj de la semajno, en la sama horo 21,20' MEJ (19,20 UTC).
 Dimanĉe - daŭro 9' 20" - frekvencoj: mezonde 527 kaj 1530 kHz; kurtonde 4.005 (74.90 m.), 5.880 (51.00 m.) kHz.
 Merkrede kaj Ĵaŭde - daŭro 9' - frekvencoj: mezonde 1611 kHz; kurtonde 7250 (41.37 m.) kaj 9645 (31.10 m.) kHz.
 Petu la senpagan sesmonatan program-bultenon. Skribu al: Radio Vatikana - Esperanto Redakcio. SCV - 00120 CITTA' DEL VATICANO.


GIOVANI CONCORRETE!

 L'Unione Esperantista Cattolica Italiana su delibere del Comitato Centrale e a seguito di offerte anonime, mette a disposizione la somma di € 774,68 per n. 3 importi ciascuno di € 258,22 da assegnare a giovani italiani di ambo i sessi, di età compresa tra i 18 e 30 anni, iscritti all'UECI o all'IKUE che conseguano il diploma di esperanto di 3° grado.
 I premi saranno erogati quale contributo per la partecipazione a un congresso dell'IKUE o a un congresso esperantista ecumenico. I concorrenti aventi i requisiti richiesti devono segnalarsi al dr. Serio Boschin, via Eritrea, 8 - 31100 Treviso - tel./fax 0422.235381.


16° CONGRESSO DELL'UNIONE ESPERANTISTA CATTOLICA ITALIANA (U.E.C.I.)
Marina di Pietrasanta (LU), 13-17 settembre 2002 presso "Villa Aurora" casa per ferie diocesi di Lucca -Via Duca d' Aosta 48/50 –

TEMA PROVVISORIO: BABELE-BABILONIA E PENTECOSTE
Programma provvisorio

VENERDÌ 13 SETTEMBRE
Pomeriggio: arrivo congressisti e sistemazione alloggio
Sera: reciproca conoscenza
SABATO 14 SETTEMBRE
Mattino: preghiere, lodi e messa in esperanto
ore 10.30: inaugurazione congresso: prima relazione
Pomeriggio: visita a Pietrasanta
Sera: ore 20.30-21.30 canti e musica
DOMENICA 15 SETTEMBRE
Mattino: preghiere, lodi e messa in esperanto
Ore 10.30 seconda relazione con interventi
Pomeriggio: ore 15-18 Assemblea annuale dell' UECI
Ore 20.30 - 21.30 canti e musica
LUNEDÌ 16 SETTEMBRE
Ore 8.30: Partenza in pullman per visita città di LUCCA
Ore 11,30: messa in esperanto nella basilica di S.Frediano
Ore 13.00: pranzo 
Pomeriggio: 15.00-17.30 tempo libero
Rientro a Marina di Pietrasanta previsto per le ore 18.30
Ore 20.30
   -  21.30:
libera debato pri lingvistikaj aspektoj de esperanto kaj pri in religia movado
MARTEDÌ 17 SETTEMBRE
Ore 8.00 Messa pro esperantisti defunti
Ore 9.30 Gara culturale a quiz su storia e letteratura dell'IKUE-UECI e sul movimento esperantista mondiale: dieci premi in palio di cui tre per soggiorno gratuito in prossimi congressi ecumenicio dell'IKUE odell'UECI
Ore 12.30 Pranzo e chiusura congresso
* * *
QUOTA D'ISCRIZIONE
 20 EURO, RIDOTTA A 13 per i giovani di età non superiore a 25 anni. La quota da diritto alle pubblicazioni e alla partecipazione a tutte le fasi del congresso.
 SISTEMAZIONE: VITTO E ALLOGGIO
 La sistemazione è prevista presso "Villa Aurora" Fiumetto-Marina di  Pietrasanta (LU)  via Duca d'Aosta n°48/50 a 500 metri dal mare Tirreno.
Camere singole e doppie tutte con servizi. Ambiente veramente  accogliente e tranquillo.

Quota per alloggio e vitto a persona

Entro il 15 maggio entro il 15 luglio
camera singola   165 euro
camera doppia   155 euro
180 euro
170 euro
  
 N.B.: La quota comprende la pensione completa dalla cena del giorno 13 al pranzo del giorno 17 settembre, incluse bevande ai pasti . Il personale di "Villa Aurora" provvederà al servizio a tavola e al riordino delle stanze. Compresa anche l'escursione di una giornata intera con pranzo.


COMITATO CENTRALE U.E.C.I.

Presidente: Serio BOSCHIN, via Eritrea 8, 31100 Treviso, tel.-fax 0422.235381
Vice presidente e incaricata giovanile: Paola AMBROSETTO, via Emo, 9/C, 30173 Mestre (VE), tel. 041.534132 - fax 041.612516 
Segretario generale: Armando ZECCHIN, corso Trapani 112, 10141 Torino, tel. 011.3852449
Cassa: (ad interim) presso la presidenza, via Eritrea 8, 31100 Treviso, tel.-fax 0422.235381
Consiglieri: don Duilio MAGNANI (Segretario per l'informazione), viale C. Zavagli 73, 47900 Rimini, tel.-fax 0541.26447
Ionne DE ANGELIBERTOZZI, via Quercioli114,54100 Massa (MC),tel. 0585.792066;
Giovanni DAMINELLI, via Lombardia 37, 20099 Sesto San Giovanni (Mi; -giovanni.daminelli@tiscali.it
Giovanni CONTI, via F. Filzi 51, 20032 Cormano (MI), tei. 02.66301958 - fax 02.66302110 
Marsilio GUAZZINI, viaColetti108, 47900Rimini, tel.0541.22993
Assistente Ecclesiastico: mons. Giovanni BALCONI, p.zza Duomo,16, 20122 Milano, tei. 02.878014 (ab.) - 02.8556274 (Curia);
Grafica e impaginazione di Katolika Sento: Mario GUILLA, via Benadir 62, 13100 Vercelli, tel. 0161.259397